Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Krośnieńskiej

  • Zwiększ rozmiar czcionki
  • Domyślny  rozmiar czcionki
  • Zmniejsz rozmiar czcionki

"Kamieniec Podolski - historia w obrazach i refleksjach z podróży" - prelekcja mgra inż. arch. Piotra Korpantego

Email Drukuj PDF
(1 głos, średnia ocena: 5.00 na 5)

 

01 Mgr inż. arch. Piotr Korpanty wygłasza prelekcję. Fot. M.M. Szafran 02 Uczestnicy spotkania - na pierwszym planie - pan Albin Wojnar, pani Maria Czechowska Liszka i pani Krystyna Wojtyczek. Fot. M.M. Szafran 3 marca 2020 r., w gmachu Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica w Krakowie, odbyło się spotkanie Oddziału Krakowskiego Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej. Planowany wcześniej temat referatu nie mógł być zrealizowany ze względów niezależnych od organizatorów, dlatego na tym posiedzeniu Pan mgr inż. arch. Piotr Korpanty wygłosił prelekcję pt.: "Kamieniec Podolski - historia w obrazach i refleksjach z podróży".

Kresy wschodnie nieustannie przyciągają myśli, uczucia, wspomnienia i pamięć wielu Polaków, szczególnie tych, którzy swój rodowód wiążą z tą częścią dawnej Rzeczypospolitej. W świadomości wielu miłośników południowo-wschodnich rubieży Korony Królestwa Polskiego i II Rzeczypospolitej, nazwa Kresy zdaje się istnieć od niepamiętnych czasów, ale w istocie została ona wykreowana przez Wincentego Pola w rapsodzie rycerskim "Mohort".

03 Uczestnicy spotkania - na pierwszym planie - pan Bogdan Pawłowski, pan Krzysztof Rybicki i pan Marek Kołacz. Fot. M.M. Szafran Prelegent ze względów zarówno zawodowych, jak i sentymentalnych, wielokrotnie odwiedzał te piękne i bogate w zabytki natury i architektury regiony, a swoje wrażenia często przedstawiał również na spotkaniach Oddziału Krakowskiego SMZK. Tematem obecnej prelekcji było legendarne miasto i twierdza - Kamieniec Podolski, którego historia i ranga zabytków, utrwalonych również w literaturze, przyciąga rzesze turystów.

04 Uczestnicy spotkania - oglądają prezentowane zabytki Kamieńca Podolskiego. Fot. M.M. Szafran Zapewne to położenie Kamieńca Podolskiego wyznaczyło mu szczególną rolę w historii oraz jego dni chwały i klęsk. W południowo-wschodniej części płyty wołyńsko-podolskiej rzeka Smotrycz (lewy dopływ Dniestru) rozcięła głębokim kanionem płasko ułożone gruboławicowe wapienie górnego syluru, a jej meandry utworzyły niemal pełna pętlę, wewnątrz której znajduje się skalisty, trudno dostępny płaskowyż. Na nim od najdawniejszych czasów osiedlali się ludzie, zapewniając sobie doskonałe warunki obrony. Znalezione tu ślady umocnień obronnych i zabudowań mieszkalnych pochodzą z IX wieku, a zapiski historyczne wskazują, że istniejący w XII w. Kamieniec (Podolskim został znacznie później) wchodził w skład Księstwa Halicko-Wołyńskiego. W 1352 r. skutkiem umowy wyszehradzkiej 05 Państwo Marta i Włodzimierz Kołtowscy i pan Roman Kahul. Fot. M.M. Szafran (1338 r.) oraz zabiegów dyplomatycznych i zbrojnych, Księstwo zostało przejęte przez Kazimierza III Wielkiego, który przekazał je w lenno książętom litewskim Koriatowiczom. Prawa miejskie Kamieniec otrzymał w 1374 r. i od tego roku, aż do 1793 r. (za wyjątkiem 27-letniego panowania tureckiego w latach 1672-1699) był polskim miastem granicznym. W miarę utrwalania się władzy polskiej rozwijała się tu również misja katolicka, którą prowadzili głównie franciszkanie, dominikanie i jezuici, budując kościoły i zabudowania klasztorne. Powoływana jest również administracja kościelna. Kamieniec rozwijał się jako miasto wielonarodowe i wieloreligijne, zamieszkiwane przede wszystkim przez Polaków, Ormian i Rusinów. Decyzją władz "od niepamiętnych czasów niewolno było Żydom mieszkać w Kamieńcu", ale od 1848 r. szybko tu napłynęli.

06 Kamieniec Podolski - zamek i dalej miasto Naturalne położenie Kamieńca sprawiało, że miasto było praktycznie nie do zdobycia. Warunki naturalne sprzyjały zbudowaniu tu fortyfikacji zwiększających potencjał obronny miasta. Kamieniecki zamek murowany został wybudowany w drugiej połowie XIV w. przez Korjatowiczów i Spytka II z Melsztyna. Do XVII w. fortyfikacje zamkowe i miejskie były rozbudowywane, co sprawiło, że Kamieniec przez kilka wieków był jedną z najważniejszych warowni na południowo-wschodnich kresach Rzeczypospolitej. W ciągu wieków oparł się ponad 40 najazdom tureckim, a także tatarskim i kozackim. Często był nazywany "przedmurzem chrześcijaństwa", "bramą do Polski" i "miastem niezwyciężonym".

07 Kamieniec Podolski - mapa Nicolasa de Fer z 1691 r. Polska twierdza w Kamieńcu zajmowała teren o pow. 120 ha, zamknięty w meandrze Smotrycza, na którym wzniesiono Stare Miasto (z umocnieniami), Stary Zamek, most Turecki (zbudowany nad przesmykiem z miasta do zamku, Nowy Zamek, i rzeczne budowle hydrotechniczne.

Ciasno zabudowane Stare Miasto miało 3 rynki (Polski, Ruski i Ormiański) oraz liczne kościoły, klasztory i cerkwie (w szczytowym okresie było ich ponad 30). Miasta strzegły dwie bramy - Brama Polska, zwana też Lacką, i Brama Ruska, z których każda stanowiła swoistą fortecę, umocnioną basztami i wyposażona w urządzenia do spiętrzania wody Smotrycza.

08 Kamieniec Podolski - Zamek Stary a dalej Zamek Nowy Stary Zamek - wielokrotnie rozbudowywany i modernizowany (w tym również z fundacji papieży) - jest umocniony murami obronnymi z istniejącymi jeszcze dziś 13. basztami. Nowy Zamek został zbudowany w 1618 lub 1621 przez nadwornego inżyniera Zygmunta III Wazy. Jest fortyfikacją ziemną osłaniająca Stary Zamek od zachodu. Dziś ufortyfikowany zamek ze Starym Miastem stanowią rezerwat archeologiczno - historyczny.

09 Kamieniec Podolski - Katedra pw. śś. Piotra i Pawła Prelegent posiadający bogatą fototekę kamienieckiej twierdzy, prezentował jej najważniejsze obiekty zabytkowe, zachęcając wszystkich do podróży i osobistego zwiedzenia tych obiektów.

Korzystając z okazji prelegent przedstawił specjalnie dla Miłośników Ziemi Krośnieńskiej krótką prezentację fotosów przedstawiających widoki z wieży krośnieńskiej fary, będących efektem ostatniej jego podróży w okolice Krosna.

Uczestnicy spotkania z zainteresowaniem zapoznali się z przedstawionymi prezentacjami i przekazanymi treściami na temat dawnej polskiej twierdzy w Kamieńcu Podolskim.

Na zakończenie spotkania pani Maria Czechowska-Liszka przekazała wszystkim Paniom i Panom rymowane myśli na zbliżające się piękne dni obchodzone z uśmiechem i wzajemną sympatią.

Dzień Kobiet (8 marca):
Dziś mężczyźni chcą kobiecie
Świat dokoła opromienić,
Ale żaden z nich na co dzień,
Nie chciałby się z nią zamienić.

Chociaż dzisiaj każdy z Panów
Swą kobietę adoruje,
Jednak woli być mężczyzną
I płeć własną preferuje.
Są mężczyźni bardzo różni -
Delikatni i brutale,
smutno byłoby kobietom,
gdyby ich nie było wcale.
     
Dzień Mężczyzn (w Polsce - 10 marca):
Drodzy mężczyźni, pewnie to wiecie,
Że bez was smutno byłoby kobiecie.
Za to, że życie nam umilacie
Dziś w kalendarzu święto swe macie.
Wiec w Dniu Mężczyzn posyłam Wam
Bukiet życzeń mych serdecznych,
By nie brakło w Waszym życiu dni
Szczęśliwych i serdecznych.

    

10 Kamieniec Podolski - cerkiew p.w. Św. Trójcy oo. bazylianów 11 Kamieniec Podolski - Baszta Batorego przy Bramie Polskiej (Lackiej) 12 Kamieniec Podolski - łuk triumfalny króla Stanisława Augusta przy katedrze 13 Kamieniec Podolski - ratusz polski i studnia ormiańska na Rynku Polskim
 
Autorem tego artykułu jest Maria Magdalena Szafran

Zobacz inne artykuły tego autora >>

Aby dodawać komentarze musisz się uprzednio zalogować!

Lista artykułów

Nowości

  1. "Mikołaj Kopernik - życie i działalność" - prelekcja mgr Doroty Janeczko - 7 listopada 2023
  2. Relacja z promocji albumu Zbigniewa Więcka
  3. Galeria fotograficzna promocji albumu Zbigniewa Więcka (tylko dla zalogowanych użytkowników)
  4. Relacja ze Spaceru pamięci - 30 października 2023
  5. Galeria fotograficzna Spaceru pamięci - 30 października 2023 (tylko dla zalogowanych użytkowników)
  6. Jubileusz 50-lecia działalności Oddziału Krakowskiego Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej - 3 października 2023
  7. Program działalności Oddziału krakowskiego SMZK w sezonie 2023/2024
  8. Wywiad Doroty Suwalskiej z Tadeuszem Łopatkiewiczem o SMZK - 14 lipca 2023
  9. Relacja z wykładu z okazji 65-lecia SMZK - 14 czerwca 2023
  10. Relacja z wycieczki do Leżajska - 24 czerwca 2023
  11. Galeria fotograficzna wycieczki do Leżajska - 24 czerwca 2023
  12. Galeria fotograficzna wykładu „65 lat działalności SMZK” w obiektywie Joanny Łach
  13. Książka Tadeusza Łopatkiewicza dotycząca dziewiętnastowiecznych relacji konserwatorskich o zabytkach Krosna i powiatu
  14. Galeria Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego SMZK (tylko dla zalogowanych użytkowników)
  15. Sprawozdanie Zarządu Oddziału Krakowskiego SMZK za kadencję 2017-2020
  16. Relacja filmowa z uroczystej LXIII Sesji Rady Miasta Krosna z okazji Jubileuszu 60-lecia SMZK
  17. Relacja filmowa z referatu dr Tadeusza Łopatkiewicza - Prezesa ZG SMZK na uroczystej Sesji Rady Miasta Krosna z okazji Jubileuszu 60-lecia SMZK
  18. Relacja z Jubileuszu 45-lecia oddziału krakowskiego SMZK - 2 października 2018
  19. Relacja z 45. Spotkania "Na rodzinnej ziemi - Zamek Kamieniec 2018" - 23 września 2018
  20. Uroczysta LXIII Sesja Rady Miasta inaugurująca uroczystości jubileuszu 60-lecia SMZK - 22 września 2018
  21. Promocja VIII tomu Studiów krośnieńskich - 22 września 2018
  22. Wernisaż wystawy "Publikacje książkowe członków SMZK" - 22 września 2018
  23. Władze Stowarzyszenia w XVIII kadencji (2022-2025)
  24. Archiwum newsletterów
  25. Archiwum Aktualności SMZK
Galeria fotograficzna Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego SMZK - 23 września 2017

Mapa burzowa

Mapa burzowa Polski
kliknij mapę

Prognoza na najbliższe 10 dni >>

Uwaga

Uprzejmie proszę, by wszelkie uwagi dot.
- zawartości witryny,
- zauważonych braków
- pomysłów itp.,
nadsyłać do mnie za pośrednictwem
menu KONTAKT lub na adres
tadeusz@smzk.org

Dziękuję! :-) Administrator witryny


sideBar