Adam Krzanowski
Józef Kucza (1907-1977) - nauczyciel, żołnierz AK, wychowawca, działacz związkowy
Urodził się 13 listopada 1907 r. we wsi Wrocanka k. Krosna, pochodził z rodziny chłopskiej, chociaż ojciec był nafciarzem.
W 1928 r. ukończył gimnazjum w Sanoku. Po maturze podjął studia historyczne na Wydziale Filozoficznym UJ, które ukończył w 1934 r. Jako magister historii podjął pracę zawodową w drukarni OO. Michalitów w Krakowie. Po krótkim pobycie w Krakowie, podjął pracę jako pracownik umysłowy w Zakładzie Graficznym w Miejscu Piastowym k. Krosna, którą kontynuował do sierpnia 1939 r. Po 1944 r. został powołany na kierownika Bursy Gimnazjalnej, pracując równocześnie jako nauczyciel historii w Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącym w Krośnie. Od 1950-1974 r. pełnił funkcję dyrektora LO w Krośnie.
Pod koniec sierpnia 1939 r., w wyniku ogłoszonej mobilizacji, został powołany do 2 Pułku Strzelców Podhalańskich. Po krótkich zmaganiach z Niemcami dostał się do niewoli niemieckiej, z której szczęśliwie udało mu się uciec i powrócić do Wrocanki. Tutaj rozpoczął działalność w ruchu oporu. W latach 1940-1945 był członkiem ZWZ-AK ps. "Góra", a także współorganizatorem i wykładowca w Tajnej Szkole Podchorążych w Miejscu Piastowym. Działał na Podkarpaciu w TON ps. "Wiąz" W latach pięćdziesiątych czynnie włączył się do walki z analfabetyzmem i obok T. Foltaka był czołową postacią walce o oświatę. Pełnił funkcję sekretarza Komitetu Powiatowego do Walki z Analfabetyzmem. W latach 60-tych był radnym WRN w Rzeszowie, PRN i miasta oraz członkiem Komisji Oświaty Miejskiej Rady Narodowej w Krośnie. Szczególnie dbał o poziom pracy szkół i inwestycje oświatowe, doprowadził do budowy Domu Nauczyciela oraz sali gimnastycznej przy LO w Krośnie. Wszechstronnie podchodził do kwestii poziomu pracy nauczycieli ich wykształcenia i polepszania bytu socjalnego. Ponadto troszczył się o nowe inwestycje dla oświaty, poprzez budownictwo nowych szkół i rozbudowę istniejącej bazy oświatowej. Z Jego inicjatywy odbyła się w LO w Krośnie Ogólnopolska Inauguracja Roku Kopernikowskiego, połączona z odsłonięciem pomnika patrona szkoły. Był działaczem Towarzystwa Przyjaciół Dzieci oraz współtwórcą Towarzystwa Miłośników Ziemi Krośnieńskiej, pełniąc funkcję pierwszego wiceprzewodniczącego zarządu (1957-58). Od początku pracy zawodowej należał do ZNP, w latach 1963-1972 był prezesem Zarządu Powiatowego ZNP w Krośnie. W latach 70-tych był przez jedną kadencję społecznym I sekretarzem KM PZPR w Krośnie. W Księdze Pamiątkowej b. Szkoły Realnej, b. Gimnazjum obecnie Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kopernika w Krośnie, Krosno 1967, napisał artykuły pt.: Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w Krośnie w okresie 20 lat PRL; Wczasy i obozy wędrowne młodzieży; Tragedia w Tatrach; Gdy zbliżało się wyzwolenie Krosna…; w "Wiadomościach Naftowych", 1973, zamieścił artykuł Krosno w hołdzie wielkiemu Polakowi.
Odznaczenia: Krzyż Partyzancki, KKOO, ZKZ, Złotą Odznakę ZNP, Zasłużony dla województwa rzeszowskiego i inne.
Zmarł 8 września 1977 i pochowany został na cmentarzu komunalnym w Krośnie.
A. Krzanowski, E. Gardygała, Józef Kucza - Jego Życie i działalność (1907-1977), Krosno wrzesień 2000
A. Krzanowski, Józef Kucza - jego życie i działalność (1907-1977), "ERGO" 2000, nr 3
Słownik biograficzny nauczycieli w Małopolsce w latach II wojny światowej, Kraków 1995
Słownik biograficzny zasłużonych nauczycieli i działaczy Związku nauczycielstwa Polskiego Miasta Krosna, pod red. St. Rusnarczyka, Krosno 1999
Księga Jubileuszowa w stulecie I liceum Ogólnokształcącego im. M. Kopernika w Krośnie dawnej Szkoły realnej, dawnego Gimnazjum 1900-2000, Krosno 2000
Ł. Grzywacz-Świtalski, Z walk na Podkarpaciu, Warszawa 1971
Z. Łopatkiewicz, Trzydzieści pięć lat Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej w Krośnie, [w:] Krosno. Studia z dziejów miasta i regionu, t. 3, pod red. S. Cynarskiego, Rzeszów 1995
A. Kosiek, Działalność Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Krośnieńskiej w latach 1958-1973, [w:] Krosno. Studia z dziejów miasta i regionu, t. 4, pod red. F. Leśniaka, Krosno 2002.
Komentarze