S p r a w o z d a n i e   z   d z i a ł a l n o ś c i

Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej
w roku 2017

 

Zarząd Główny Stowarzyszenia realizował zadania wynikające ze statutu, a także przyjęte w planie działalności w roku 2017. Były to wykłady, spotkania, wycieczki i prezentacje książek o tematyce związanej z Krosnem i powiatem krośnieńskim. Zarząd utrzymywał kontakty z Oddziałami Stowarzyszenia w Krakowie, Lublinie, Warszawie i Wrocławiu, a także współpracował z instytucjami kultury w Krośnie oraz włączał się do organizacji imprez kulturalnych w mieście.

    

I. Upowszechnianie tematyki regionalnej

Przy dobrej frekwencji wygłoszone zostały następujące wykłady:

• Krośnieński lekarz i społecznik dr Władysław Glazar (1907-1985) - mgr Adam Krzanowski - 25 stycznia
• Działalność Dr. Zygmunta Rogala Lewickiego (1877-1946) dyrektora Szpitala Powiatowego w Krośnie w latach 1911-1946 - mgr Adam Krzanowski i lek. med. Bolesław  Rygiel - 22 lutego
• Krośnieńskie lotnisko w perspektywie najbliższych dwudziestu lat - mgr Grzegorz Oszal - 20 kwietnia
• Stanisław Witkoś (1902-1982). Ludoznawca z ludu - dr Tadeusz Łopatkiewicz - 15 listopada

Członkowie Stowarzyszenia wygłaszali również prelekcje poza swą organizacją macierzystą. W siedzibie Oddziału krakowskiego SMZK przedstawiono następujące trzy tematy:

• Odnowa zabytkowej cerkwi w Bałuciance - mgr Zdzisław Gil - 7 marca
• Wspomnienia z podróży członków SMZK po Białorusi - dr Tadeusz Łopatkiewicz - 4 kwietnia
• Działalność dr. Zygmunta Lewickiego (1877-1946) dyrektora Szpitala Powiatowego w Krośnie w latach 1911-1946 - mgr Adam Krzanowski i lek. med. Bolesław Rygiel - 7 listopada.

16 marca miała miejsce prezentacja książki Artura Baty i Michała Łuczaja Białobrzegi. Historia i teraźniejszość. O długim procesie zbierania materiałów do tej monografii opowiadał Michał Łuczaj - współautor książki oraz Maria Łuczaj.

25 października, w dworze Szeptyckich w Korczynie, przeprowadziliśmy przesłuchania III Konkursu recytatorskiego poezji Jana Zycha, we współpracy z Gminnym Ośrodkiem Kultury i Gminną Biblioteka Publiczną w Korczynie. Udział wzięło w tej edycji 83. recytatorów - uczniów 38. gimnazjów i 45. szkół ponadgimnazjalnych Krosna i powiatu krośnieńskiego. Komisji konkursowej przewodniczył dr Mariusz Kalandyk z Rzeszowa, a członkami jury byli: mgr Anna Pelc - polonistka z PPSKAK i B, mgr Wanda Belcik - wiceprezes SMZK oraz mgr Jan Lusznia - członek Zarządu Głównego. Laureaci otrzymali nagrody książkowe ufundowane przez Stowarzyszenie i wójta gminy Korczyna. Relacje z przebiegu Konkursu opublikowane zostały na witrynach internetowych KrosnoCity, SMZK, GOK w Korczynie, UG w Korczynie oraz w lokalnym miesięczniku "Prządki". Prócz członków jury - nad organizacją Konkursu pracowali Roman Klara, Henryk Bogacz, Krzysztof Urbanek i Tadeusz Łopatkiewicz.

19 grudnia, w Krośnieńskiej Bibliotece Publicznej, miało miejsce ogłoszenie wyników i wręczenie nagród laureatom XVIII Krośnieńskiego Konkursu Literackiego. Tradycyjnie już, własną nagrodę specjalną - dla laureata, którego tekst literacki odnosi się do przeszłości Krosna - ufundowało nasze Stowarzyszenie a wręczyła Pani Wanda Belcik. Tym razem nagroda książkowa trafiła w ręce Brygidy Jastrzębskiej, uczennicy Szkoły Podstawowej im. Tytusa Trzecieskiego w Miejscu Piastowym, za opowiadanie-legendę pt. Smak węgierskiego wina.

W roku 2017 zorganizowaliśmy tradycyjne spotkania integracyjne dla członków i sympatyków Stowarzyszenia, a to: Spotkanie noworoczne i 44. Spotkanie przedstawicieli Oddziałów "Na rodzinnej ziemi - Iwonicz-Zdrój 2017".

Spotkanie noworoczne odbyło się 12 stycznia 2017 r. w stołówce Krośnieńskich Hut Szkła, z udziałem ponad 40 osób, w tym Piotra Przytockiego - prezydenta Miasta Krosna. Na program Spotkania złożyły się: informacja o działalności Zarządu Głównego w 2016 roku i planach na rok następny - przedstawiona przez Wandę Belcik - Prezes SMZK, uroczysta kolacja, życzenia i wspólna zabawa. Oprawę muzyczną przygotował Robert Czelny, a całe spotkanie przygotowali: Halina Tenerowicz, Helena Chodorowska, Stanisław Lorens i Ryszard Krzywda.

W sobotę 23 września odbyło się spotkanie przedstawicieli Oddziałów oraz miejscowych członków i sympatyków Stowarzyszenia w Iwoniczu-Zdroju. Zorganizowano je we współpracy z burmistrzem Iwonicza-Zdroju, Stowarzyszeniem Przyjaciół Iwonicza-Zdroju i kierownictwem Uzdrowiska. W programie znalazło się m.in. zwiedzanie drewnianego kościoła pw. Wszystkich Świętych w Iwoniczu (oprowadzał mgr Zdzisław Gil), złożenie kwiatów na grobach Stanisława Studenckiego i Władysława Kandefera na cmentarzu parafialnym, wspólny obiad w restauracji "Klimat" w Iwoniczu-Zdroju. Następnie miało miejsce niemal dwugodzinne zwiedzanie uzdrowiska - m.in. kościoła pw. Św. Iwona, drewnianej zabudowy zdrojowej, nowych realizacji powyżej Pl. Dietla i in. (oprowadzał mgr Janusz Michalak). Uczestniczyło 64 osoby, a program Spotkania przygotowali: Zdzisław Gil, Maciej Zborowski i Stanisław Lorens.

W roku 2017 Stowarzyszenie zorganizowało trzy - cieszące się dużym powodzeniem - wycieczki krajoznawcze. Dwie z nich przeprowadzono na Ukrainie, zaś trzecią - na Pogórzu Dynowskim.

Pierwszy z wyjazdów autokarowych miał miejsce 20 maja a jego trasa wiodła na Zakarpacie, szlakiem Chyrów - Stara Sól - Stary Sambor - Jasienica Zamkowa - Rozłucz - Turka - Sianki. Główną atrakcją wyprawy był przejazd koleją z Sianek do Wołosianki - najpiękniejszą linią kolejową Karpat Wschodnich, przez Przełęcz Użocką (853 m n.p.m.) na Zakarpacie - wijącą się serpentyny torów, przez 18. wiaduktów i liczne tunele, wzdłuż cały czas widocznej południowej granicy Polski. Kierownikiem wycieczki był Pan Jan Stachyrak, a przy organizacji współpracowali Stanisław Lorens i Ryszard Krzywda.

Kolejna wycieczka - tym razem dwudniowy wyjazd autokarowy do Lwowa i miejscowości okolicznych - miała miejsce 7-8 lipca. Pierwszego dnia zwiedziliśmy Żółkiew, Krystynopol, Bełz i Sokal, zaś drugiego - główne zabytki Lwowa (cmentarz Janowski i Łyczakowski, katedrę greckokatolicką Św. Jura, katedrę ormiańską, katedrę łacińską, rynek, Wały Hetmańskie i gmach opery). Kierownikiem wycieczki był Pan Stanisław Lorens, a przy organizacji współpracowali Henryk Bogacz, Ryszard Krzywda i Tadeusz Łopatkiewicz.

Trzecia wyprawa autokarowa odbyła się 26 sierpnia i wiodła na Pogórze Dynowskie. W programie była wizyta w zespole pałacowo-parkowym Łastowieckich w Hadlach Szklarskich, przejazd Przeworską Kolejką Wąskotorową "Pogórzanin" na trasie Hadle Szklarskie - Dynów, spacer po Dynowie (zwiedzanie cmentarza żydowskiego i ohelu cadyków), wizyta na cmentarzu w Pawłokomie, zwiedzenie ruin zamkowych w Dąbrówce Starzeńskiej, cerkwi drewnianych w Jaworniku Ruskim oraz Piątkowej, a także rewaloryzowanego rynku małomiasteczkowego w Pruchniku. Pomysłodawcą oraz kierownikiem wycieczki był Pan Roman Klara, z którym współdziałali Wanda Belcik i Tadeusz Łopatkiewicz.

Nowoczesną formą popularyzacji regionu i jego historii oraz bieżących działań naszej organizacji jest witryna internetowa Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej (www.smzk. org), od lutego 2009 administrowana przez Tadeusza Łopatkiewicza. W 2017 roku została ona wzbogacona tekstami Wandy Belcik, Joanny Łach, Adama Krzanowskiego, Tadeusza Łopatkiewicza, Stanisława Szafrana i Natalii Podkul oraz kolejnymi 15. galeriami fotograficznymi z imprez Stowarzyszenia, których łączna ilość sięgnęła już 127. Jak co roku, do zarejestrowanych użytkowników witryny, członków i sympatyków Stowarzyszenia, wysłano drogą mailową 10 kolejnych numerów newslettera "Wiadomości SMZK", odbieranych obecnie przez 359 adresatów. Odrębny newsletter - "Zaproszenie na posiedzenie Zarządu Głównego SMZK" - wysłano dziewięciokrotnie do członków Zarządu Głównego SMZK XVI i XVII kadencji.

Oprócz witryny internetowej Tadeusz Łopatkiewicz aktualizował i rozwijał profil Stowarzyszenia na Facebooku (założony w maju 2010), poprzez zamieszczanie ogłoszeń o przygotowywanych imprezach, linków do relacji ogłaszanych na witrynie oraz publikowanie galerii fotograficznych. W grudniu 2017 profil SMZK na Facebooku miał 529 tzw. polubień i obserwowany był przez ponad pół tysiąca internautów z Krosna, regionu i całej Polski, a także zagranicy (USA - 16 osób, Wielka Brytania - 15, Włochy - 9, Francja, Holandia i Ukraina - po 3, Szwajcaria, Niemcy, Islandia, Rosja i Tanzania - po 2, Bośnia i Hercegowina, Kanada, Finlandia, Węgry, Luksemburg, Norwegia i Serbia - po 1 osobie).

Aktywność członków Zarządu Głównego oraz członków SMZK nie ograniczała się do bieżącej działalności Stowarzyszenia. Wśród działań kulturalno-oświatowych i badawczo-wydawniczych, które miały miejsce na innych, niż stowarzyszeniowe, polach wymienić należy:

Henryk Bogacz:

• Spotkanie pokoleń "80 lat harcerstwa w Korczynie" - 4 marca

Zdzisław Gil:

• Cerkwie i ikonostasy w południowo-wschodniej Polsce - wystawa fotografii, GOK w Korczynie - wernisaż 31 marca
• Podkarpackie dwory ziemiańskie - wystawa fotografii, GOK w Korczynie - wernisaż 10 listopada
• medal "Zasłużony dla krośnieńskiej numizmatyki"
• praca w radach muzealnych Muzeum Regionalnego w Bieczu oraz Muzeum w Zyndranowej

Adam Krzanowski:

• książka Lekarze Krosna, Dr Zygmunt Lewicki h. Rogala (1877-1946), Dr Władysław Glazar (1907-1985), Krosno 2017 (Bolesław Rygiel - współautor)

Jan Kanty Lusznia:

• Nagroda Prezydenta Krosna w dziedzinie kultury w 2017 roku

Piotr Łopatkiewicz:

• Przygotowanie tekstu syntezy oraz sześciu haseł katalogowych do monografii Hodegetrie krakowskie 1450-1490, Kraków 2017, wyd. Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie (projekt badawczy ASP Kraków: Fenomen powtarzalności typu ikonograficznego w malarstwie na przykładzie Hodegetrii małopolskiej z lat 1400-1600)

Tadeusz Łopatkiewicz:

• Tradycyjna obróbka kamienia i ludowe rzemiosło kamieniarskie w Bartnem. Twórcy i dzieła - tekst rozdziału do monografii wsi Bartne
• audycja Jana Zycha - światy bliskie i dalekie - w Polskim Radiu Rzeszów, z udziałem Jana Belcika i Tadeusza Łopatkiewicza - 25 grudnia, godz. 17:05-18:00

Teresa Sznajder:

• bieżąca działalność w Komitecie Ratowania Zabytków Starego Cmentarza w Krośnie

Marian H. Terlecki:

• medal "Zasłużony dla krośnieńskiej numizmatyki"

Jan Stachyrak:

• IV Festiwal Kultury Polskiej i Chorwackiej - Uherske Hradiste (Czechy) - prezentacja rzeźby - czerwiec
• Dzwonki dzwoneczki - wystawa kolekcji dzwonków w Galeria Sztuki w Rymanowie-Zdroju - sierpień
• III Plener Malarsko-Rzeźbiarski w Woli Kroguleckiej - wrzesień
• Święto jesieni w Kazimierzu Dolnym - prezentacja rzeźby - wrzesień

Krzysztof Urbanek:

• Spotkanie pokoleń "80 lat harcerstwa w Korczynie" - 4 marca

Jadwiga Węgrzyn:

• książka Żołnierze z rodziny Janochów z Męcinki, Krosno 2017

Zbigniew Więcek:

• Pocztówki bożonarodzeniowe - wystawa z prelekcją w Galerii Pasaż w Iwoniczu-Zdroju - wernisaż 23 stycznia
• Tadeusz Kościuszko w historii i tradycji polskiej - w 200. rocznicę śmierci Naczelnika Insurekcji - wystawa w Muzeum Historycznym-Pałac w Dukli - wernisaż 29 marca
• Wielkanoc na kartach pocztowych - wystawa z prelekcją w Galerii Sztuki w Rymanowie-Zdroju - wernisaż 18 kwietnia
• Na świąteczny czas - pocztówki świąteczne - wystawa z prelekcją w RCKP Krosno dla uczestników warsztatów świątecznych z Polski, Ukrainy, Słowacji - wernisaż 15 grudnia
• publikacja Alma Mater Crosnensis, z. 7 - dot. Liceum w Krośnie.

    

II. Wydawnictwa

Istotnym zadaniem statutowym Stowarzyszenia jest popularyzacja wyników badań nad przeszłością ziemi krośnieńskiej. We wrześniu 2016 roku ukazał się VII tom serii Krosno. Studia z dziejów miasta i regionu, ale już w początku października 2017 otwarta została teka redakcyjna następnego - VIII tomu tej serii wydawniczej. Zgodnie z uchwałą ZG - przygotowywana książka ma być jednym z trwałych elementów obchodów jubileuszu 60-lecia Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej i ukazać się we wrześniu 2018 roku. Prace organizacyjne, zebranie zespołu autorskiego oraz redakcję nadesłanych tekstów podjął się prowadzić dr Tadeusz Łopatkiewicz (sekretarz redakcji Studiów krośnieńskich). Do tej pory zwrócił się on do 23 potencjalnych autorów, z propozycją nawiązania współpracy wydawniczej. Na apel pozytywnie odpowiedziało 14 osób, z których część przedstawiła już nawet robocze wersje tytułów swych tekstów. Termin ich dostarczenia do redakcji Studiów upływa z końcem kwietnia 2018 roku. Po tym czasie artykuły poddane zostaną pracom redakcyjnym i technicznym (dr Tadeusz Łopatkiewicz) oraz ostatecznej kwalifikacji do druku (prof. dr hab. Franciszek Leśniak - redaktor naukowy). Druk tomu nastąpić ma w sierpniu, zaś promocja i prezentacja nowej książki - we wrześniu 2018 roku.

Prezentacja i sprzedaż książek Stowarzyszenia prowadzona była na większości dużych imprez stowarzyszeniowych, a także w czasie Dni Krosna - 3 czerwca, na krośnieńskim rynku. Przy organizacji stoiska SMZK współpracowali: Wanda Belcik, Stanisław Lorens, Ewa Tomkiewicz i Barbara Pawlak. Prócz tego, wydawnictwa SMZK nabyć można poprzez własną witrynę internetową oraz w Antykwariacie Zbigniewa Oprządka przy ul. Wojciecha R. Portiusa 4.

     

III. Współdziałanie

Zarząd Główny współpracował z władzami samorządowymi Krosna, instytucjami kultury oraz stowarzyszeniami w Krośnie i powiecie krośnieńskim. Uczestniczyliśmy w takich wydarzeniach jak: Dni Krosna, Krośnieński Konkurs Literacki - zorganizowany przez Krośnieńską Bibliotekę, VII Krośnieński Dzień Wolontariatu, XXVI Forum organizacji pozarządowych, Spotkanie doroczne Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego Oddział w Krośnie.

Przez cały rok współpracowaliśmy z Krośnieńską Biblioteką Publiczną, gdzie odbywały się wykłady i spotkania. Pomocy udzielali nam także: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, Gminny Ośrodek Kultury w Korczynie, Wójt Gminy Korczyna, Gminna Biblioteka Publiczna w Korczynie, Urząd Gminy w Iwoniczu-Zdroju, Stowarzyszenie Przyjaciół Iwonicza-Zdroju, "Uzdrowisko Iwonicz" S.A., Polskie Towarzystwo Numizmatyczne Oddział w Krośnie, Muzeum Kultury Szlacheckiej w Kopytowej.

Utrzymywaliśmy stałe kontakty z Oddziałami zamiejscowymi Stowarzyszenia - w Krakowie, Lublinie, Warszawie i Wrocławiu.

9 maja 2017 odbyło się Walne Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze Oddziału Krakowskiego SMZK. Na kolejną kadencję prezesem ponownie wybrany został dr Stanisław Szafran.

7 września 2017 odbyło się Zebranie Wyborcze Oddziału Wrocławskiego SMZK. Na kolejną kadencję prezesem wybrany został prof. dr hab. Andrzej Gładysz a dotychczasowy sekretarz - Grzegorz Chandocha - został zawieszony w czynnościach.

 

IV. Sprawy organizacyjne

W roku sprawozdawczym Zarząd Główny SMZK odbył 9 posiedzeń, w tym dwa wyjazdowe - do Muzeum Kultury Szlacheckiej w Kopytowej (12 maja) oraz Dworu Szeptyckich w Korczynie (5 grudnia). Podczas zebrań omawiano bieżące sprawy Stowarzyszenia, dyskutowano kwestie dotyczące organizacji wykładów, spotkań i wycieczek. Przedmiotem debat było też sprawozdanie merytoryczne i finansowe z działalności w roku 2016 oraz plan pracy w roku 2018. Na posiedzeniu ZG w dniu 6 października 2017 ukonstytuował się Zarząd Główny i Główna Komisja Rewizyjna - wybrane na XVII kadencję przez Walne Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze SMZK (23 września 2017).

W roku 2017 do organizacji przyjęto 12 nowych członków, ale ogólna liczba należących do Stowarzyszenia nie zmieniła się, ponieważ tyle samo osób odeszło z naszych szeregów. Organizacja w Krośnie liczy 242 członków, z tego aktywność wykazuje nie więcej niż 1/4 zapisanych.

23 września odbyło się Walne Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze członków Stowarzyszenia. Wzięło w nim udział 52 osoby, w tym delegaci Oddziałów SMZK z Krakowa, Lublina i Wrocławia. Sprawnie i w pełni zrealizowano porządek obrad, m.in.: wybór przewodniczącego i sekretarza Zebrania, wybór Komisji Wyborczej oraz Komisji Uchwał i Wniosków, przyjęcie protokołu poprzedniego Walnego Zebrania (2014), podjęcie uchwały o nadaniu tytułu Honorowego Członka Stowarzyszenia, przedstawienie sprawozdania z działalności ZG i Zarządów Oddziałów w latach 2014-2017 oraz sprawozdania Głównej Komisji Rewizyjnej, udzielenie absolutorium dla ustępującego Zarządu Głównego, wybór prezesa, Zarządu Głównego i Głównej Komisji Rewizyjnej, przedstawienie sprawozdania Komisji Uchwał i Wniosków oraz podjęcie stosownych uchwał.

Zebrani dokonali wyboru nowego prezesa SMZK - dr Tadeusza Łopatkiewicza oraz 26. członków Zarządu Głównego i Głównej Komisji Rewizyjnej - władz Stowarzyszenia w XVII kadencji. Podjęto też uchwałę o podniesieniu składki członkowskiej do 30 zł rocznie.

W związku z przypadającym w roku 2018 jubileuszem 60. lat działalności Stowarzyszenia, Zarząd Główny rozpoczął przygotowania i dyskusję nad programem obchodów jubileuszowych, które przewidziano na wrzesień 2018 roku.

    

V. Inne sprawy

W 8 listopada wysłano do Krajowego Rejestru Sądowego pakiet dokumentów aktualizujących, zgodnie z decyzjami Walnego Zebrania. Do końca roku 2017 zmiany w KRS nie zostały jednak uwzględnione.

W listopadzie dokonano również aktualizacji rekordu Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Krośnieńskiej w internetowych bazach NGO (www.ngo.pl), uporządkowano i zaktualizowano dane oraz teksty opisowe w poszczególnych rubrykach, wskazano administratora danych (Tadeusz Łopatkiewicz) itp.

W grudniu wykonano baner (rollup) w związku z jubileuszem 60 lat działalności Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej (1958-2018). Realizację zlecenia, według projektu Tadeusza Łopatkiewicza, wykonała firma PrintMedia24 w Warszawie.dniu