W roku 1926, w 150. rocznicę uchwalenia Deklaracji Niepodległości Stanów Zjednoczonych (4 lipca 1776), miała w Polsce miejsce niecodzienna akcja. Oto ponad 5,5 miliona obywateli naszego państwa - od prezydenta, premiera i najwyższych władz, poprzez duchowieństwo, przedsiębiorców, ludzi nauki i sztuki, po ledwie potrafiącego podpisać się ucznia szkoły powszechnej - złożyło na ręce urzędującego Prezydenta USA - Johna Calvina Coolidge Jr. - 111 tomów tzw. Polskiej Deklaracji o Podziwie i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych (ang. Polish Declarations of Admiration and Friendship for the United States).
Pierwszy z tomów Deklaracji otwiera tekst polskich życzeń dla Amerykanów:
Naród polski przesyła obywatelom wielkiej Unii Amerykańskiej braterskie pozdrowienia wraz z zapewnieniem najgłębszego podziwu dla stworzonych przez Was instytucji, w których Wolność, Równość i Sprawiedliwość znalazły swój najwyższy wyraz stając się gwiazdą przewodnią dla wszystkich nowoczesnych demokracji. Święto Wasze szlachetni Amerykanie, nie jest tylko Waszem świętem. Znajduje ono gorący odzew w całym świecie, a szczególnie w naszej ojczyźnie Polsce, która dumna jest z tego, że w wielkiej godzinie Waszych dziejów u boku Jerzego Washingtona stali pod chorągwią wolności także bohaterowie naszych walk o wolność - Tadeusz Kościuszko i Kazimierz Pułaski (…).
Na specjalnie wydrukowanych kartonowych formularzach, zaprojektowanych przez Zofię Stryjeńską i Władysława Skoczylasa, z nagłówkiem SZKOLNICTWO POLSKIE W HOŁDZIE NARODOWI AMERYKAŃSKIEMU NA PAMIĄTKĘ 150-LECIA NIEPODLEGŁOŚCI STANÓW ZJEDNOCZONYCH, podpisały się m.in. setki tysięcy uczniów z 230 okręgów szkolnych. Tomy 14-110 Deklaracji zawierają podpisy pochodzące z blisko 20 tys. szkół powszechnych - akcja ich zebrania zajęła aż 8 miesięcy.
W tomie 99. Polskiej Deklaracji o Podziwie i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych znajdują się podpisy nauczycieli oraz dziatwy szkolnej z następujących miejscowości naszego regionu: Bajdy, Czarnorzeki, Dukla, Głowienka, Iskrzynia, Jasionka, Jaszczew, Jedlicze, Kopytowa, Kobylany, Krosno (dwie szkoły), Krościenko Niżne, Lubatowa, Lubatówka, Łączki Jagiellońskie, Miejsce Piastowe, Moderówka, Myscowa, Polanka, Podniebyle, Rogi, Turaszówka, Trzciana, Ustrobna, Węglówka, Wojaszówka, Wrocanka, Żarnowiec i Żeglce.
Ten niezwykły materiał historyczno został między rokiem 2010 a 2017 zeskanowany i udostępniony cyfrowo na serwerze Biblioteki Kongresu USA >>.
Poniżej udostępniamy skany stronic z podpisami uczniów szkół, które terytorialnie wchodzą w skład dzisiejszego Krosna - aby powiększyć kliknij w miniaturę skanu a następnie w ikonę
Krościenko Niżne - Szkoła Powszechna im. Św. Feliksa:
Krosno - Państwowa 7-klasowa Szkoła Powszechna Męska:
Krosno - Państwowa 7-klasowa Szkoła Powszechna Żeńska:
Polanka - Szkoła Powszechna 2-klasowa:
Turaszówka - Szkoła Powszechna 3-klasowa:
Liczące 30 tysięcy stronic życzenia oraz swoiste homagium Narodu Polskiego dla Amerykanów może dziś zdumiewać rozmachem przeprowadzonej akcji. Po latach jest też jednak cenną pamiątką po ludziach, którzy odeszli już w naszych szeregów.
Komentarze
Pozdrawiam serdecznie