S p r a w o z d a n i e z d z i a ł a l n o ś c i
Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej
w roku 2016
Zarząd Główny realizował zadania wynikające ze statutu, a przyjęte w planie na rok 2016. Były to wykłady, spotkania, prezentacje książek i wydawnictw własnych na tematy związane z Krosnem i powiatem krośnieńskim, zarówno w aspekcie historycznym, jak i odnoszące się do zagadnień współczesnych. Zarząd utrzymywał kontakty z Oddziałami w Krakowie, Lublinie, Warszawie i Wrocławiu, a także współpracował z instytucjami kultury w Krośnie oraz włączał się do organizacji imprez kulturalnych w mieście.
I. Upowszechnianie tematyki regionalnej
Zrealizowane zostały następujące wykłady:
- Stan zachowania zabytków w Krośnie - dr Marta Rymar - 14 marca
- Krosno i okolice w przewodnikach Mieczysława Orłowicza (1881-1959) - mgr Marian Terlecki - 25 kwietnia
- Najnowsze, rewelacyjne odkrycia archeologiczne w rejonie Beskidu Niskiego - prof. Jan Machnik - 12 maja
- Stan zachowania podkarpackich dworów w perspektywie 40 lat - mgr Zdzisław Gil - 24 listopada
Członkowie Stowarzyszenia wygłaszali prelekcje poza organizacją. Mgr Zdzisław Łopatkiewicz omówił w Oddziale krakowskim SMZK działalność Władysława Dubisa, nauczyciela i działacza społecznego z Jedlicza. W dniu 9 czerwca, w Auli PWSZ, dr Tadeusz Łopatkiewicz wygłosił wykład na temat "Wybrane zagadnienia dziewiętnastowiecznej ikonografii kościoła farnego w Krośnie" - w ramach Tygodnia Architektury, a Bronisława Betlej prezentowała swoją poezję również w Oddziale krakowskim SMZK.
Kontynuowaliśmy popularyzację twórczości poetyckiej Jana Zycha. W dniu 17 lutego odbyła się prezentacja książki Bożeny Gruszki i Tadeusza Łopatkiewicza "Jan Zych (1931-1995). Przywracanie pamięci" z udziałem autorów, rodzeństwa Poety i laureatki I Konkursu recytatorskiego poezji Jana Zycha - Marleny Niemiec, która zaprezentowała nagrodzony utwór "Pokój".
W dniu 19 października, w korczyńskim dworze Szeptyckich, przeprowadziliśmy II edycję Konkursu recytatorskiego poezji Jana Zycha, we współpracy z Gminnym Ośrodkiem Kultury i Gminną Biblioteka Publiczną w Korczynie. Udział wzięło 59 recytatorów - uczniów z gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych Krosna i powiatu krośnieńskiego. Komisji konkursowej przewodniczyła mgr Bożena Gruszka, współautorka książki o Zychu, polonistka z Tarnowa, a członkami byli: mgr Anna Pelc, polonistka z PPSKAK i B oraz mgr Jan Lusznia, członek Zarządu Głównego. Laureaci otrzymali nagrody książkowe ufundowane przez Stowarzyszenie i wójta gminy Korczyna.
Zorganizowaliśmy tradycyjne spotkania, które są elementem integracji członków organizacji, a to Spotkanie noworoczne i Spotkanie przedstawicieli Oddziałów "Na rodzinnej ziemi - Wojaszówka 2016".
Spotkanie noworoczne odbyło się 12 stycznia 2016 r. w stołówce Krośnieńskich Hut Szkła z udziałem ponad 50 osób, w tym Piotra Przytockiego, prezydenta Miasta Krosna, Bronisława Barana, zastępcy prezydenta i Adolfa Kasprzyka, wicestarosty powiatu krośnieńskiego. Obecny był Jan Jakubowicz, architekt z Łodzi, projektant hali sportowej w Krośnie. Na program złożyły się: informacja o działalności Zarządu Głównego w 2015 roku, uroczysta kolacja, życzenia i wspólna zabawa. Oprawę muzyczną przygotował Robert Czelny, a całe spotkanie przygotowali: Halina Tenerowicz, Stanisław Lorens i Ryszard Krzywda.
W dniu 10 września odbyło się spotkanie przedstawicieli Oddziałów oraz miejscowych członków Stowarzyszenia w gminie Wojaszówka. Zorganizowano je we współpracy z wójtem gminy Wojaszówka, Dyrekcją Szkoły Podstawowej Bratkówce i Kołem Gospodyń Wiejskich w Ustrobnej. Program obejmował zwiedzanie dworu i Izby Pamięci Rodu Starowieyskich w Bratkówce, wizytę w Browarze Rzemieślniczym w Wojkówce, zwiedzanie Muzeum Wsi w Odrzykoniu i dawnej cerkwi greckokatolickiej pw. Św. Paraskewy w Rzepniku, po której oprowadził dr Tadeusz Łopatkiewicz, mówiąc również o etnograficznej grupie Zamieszańców i przedstawiając koleje życia Modesta Humieckiego. Na cmentarzu w Rzepniku zapalono znicze na grobach dr. Modesta Humieckiego, lekarza i burmistrza Krosna oraz prof. krośnieńskiego Liceum - Bazylego Bika i jego żony Zofii. Podczas spotkania w Bratkówce, uczestnicy wysłuchali informacji Sławomira Stefańskiego, wójta gminy Wojaszówka, o walorach przyrodniczych, osiągnięciach gospodarczych i planach inwestycyjnych gminy, a w godzinach południowych i późnym popołudniem zostali ugoszczeni gorącym posiłkiem przez Koło Gospodyń Wiejskich w Domu Ludowym w Ustrobnej. Spotkanie umilił regionalnymi pieśniami zespół "Przybowianki". Uczestniczyło 80 osób, a program przygotowali: Jan Stachyrak, Henryk Bogacz, Stanisław Lorens i Tadeusz Łopatkiewicz.
Dużym powodzeniem cieszyły się wycieczki, które miały charakter wypraw przyrodniczych, a ich celem była popularyzacja obszarów chronionych na terenie powiatów krośnieńskiego i strzyżowskiego. Program trzech wypraw przygotował i aktywnie w ich realizacji uczestniczył Jan Stachyrak wraz Henrykiem Bogaczem i Stanisławem Lorensem.
Pierwsza odbyła się 4 czerwca, a jej celem było zwiedzanie rezerwatu przyrody "Źródliska Jasiołki". Uczestnicy mieli możliwość zapoznania się z florą rezerwatu (storczyki, łąki kwietne), obejrzeli torfowiska, żeremia bobrowe i inne. Przewodnik - leśniczy Paweł Grodziński opowiadał o walorach rezerwatu, ale także o trudnej historii tej ziemi w czasie II wojny. Wyprawa zakończyła się ogniskiem i pieczeniem kiełbasek na polu biwakowym w Jasielu.
Kolejna wyprawa miała miejsce w dniu 9 lipca, a w jej programie uwzględniono rezerwat cisów "Kretówki" w Woli Komborskiej, pomnik przyrody "Skała Konfederatka", źródło św. Jana w Komborni i wizytę u artysty rzeźbiarza Grzegorza Tomkowicza w Jabłonicy Polskiej.
Trzecia wyprawa odbyła się 6 sierpnia i wiodła do tunelu schronowego w Strzyżowie, następnie do fortyfikacji z okresu II wojny w Stempinie. W Gogołowie uczestnicy wycieczki zwiedzili m. innymi drewniany kościół parafialny pw. św. Katarzyny - po którym oprowadził dr Tadeusz Łopatkiewicz i galerię rzeźb "Gogołowskie drzewoludy". Z Gogołowa udaliśmy się następnie do Lubli, gdzie atrakcją programu było zwiedzenie późnogotyckiego kościoła św. Mikołaja. Wycieczka zakończyła się obiadem w restauracji Kamieniec w Bajdach.
Ważnym zadaniem Stowarzyszenia jest badanie i popularyzacja historii ziemi krośnieńskiej. We wrześniu 2016 r. ukazał się 7 tom serii "Krosno. Studia z dziejów miasta i regionu", a jego promocja odbyła się 1 października. W spotkaniu promocyjnym uczestniczyli autorzy artykułów, prof. Franciszek Leśniak, liczna grupa członków Stowarzyszenia oraz Bronisław Baran, zastępca Prezydenta Miasta Krosna, Anna Dubiel, przewodnicząca Komisji Kultury i Sportu Rady Miasta i Małgorzata Błaż, z Wydziału Kultury i Sportu Urzędu Miasta. Spotkanie prowadzili Prezes Wanda Belcik i redaktor naukowy tomu - prof. Franciszek Leśniak. Sprzedaż wydawnictw w czasie tego spotkania zorganizowali: Barbara Pawlak i Ryszard Krzywda.
Prezentację i sprzedaż książek Stowarzyszenia prowadziliśmy także na krośnieńskim rynku w czasie Dni Krosna, 5 czerwca - obsługiwali Teresa Sznajder, Ewa Tomkiewicz i Marek Jędrzejczyk.
Formą popularyzacji miasta, regionu i jego historii oraz działań Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej jest witryna internetowa administrowana przez Tadeusza Łopatkiewicza. W 2016 r. została wzbogacona tekstami Wandy Belcik, Joanny Łach, Adama Krzanowskiego, Tadeusza Łopatkiewicza i Natalii Podkul oraz kolejnymi galeriami fotograficznymi, których liczba przekroczyła już setkę.
Trzeba jeszcze podkreślić aktywność członków Zarządu Głównego, która przejawiała się w organizacji imprez kulturalnych poza Stowarzyszeniem. W dniu 9 października w Piwnicy PodCieniami odbył się wieczór poezji śpiewanej do tekstów Jana Luszni, a 16 grudnia, w Dworze Szeptyckich w Korczynie, otwarto wystawę pocztówek świątecznych i noworocznych ze zbiorów Zbigniewa Więcka, które prezentował właściciel kolekcji.
Łącznie w 2016 r. Zarząd Główny SMZK zorganizował 14 imprez, w tym: 4 wykłady, 2 prezentacje książek, 1 konkurs, 1 wystawę, 1 kiermasz, 3 wycieczki i 2 spotkania.
II. Wydawnictwa
We wrześniu 2016 r. ukazał się VII tom serii "Krosno: studia z dziejów miasta i regionu". Jest to owoc pracy dwunastu autorów artykułów i recenzji oraz sekretarza redakcji dr Tadeusza Łopatkiewicza, który te materiały zebrał, opracował redakcyjnie i czuwał nad całością tomu, aż do etapu końcowego. Jest to również rezultat współpracy z prof. Franciszkiem Leśniakiem - redaktorem naukowym tomu. Obwolutę zaprojektowała Ewa Cisowska, a realizację wydawniczą zapewniło Wydawnictwo Ruthenus Rafała Barskiego. Tom zawiera 13 artykułów 12 autorów, wśród których jest 4 autorów, członków Stowarzyszenia: Wanda Belcik, Piotr Łopatkiewicz, Tadeusz Łopatkiewicz i Marian Terlecki. W tomie znalazły się obszerne sprawozdania z działalności Stowarzyszenia w latach 1996-2014. Książka ukazała się dzięki wsparciu finansowemu Prezydenta Krosna.
Trzeba tu wspomnieć o książkach opracowanych przez Adama Krzanowskiego, wydanej nakładem autora ("Krośnieńskie stadiony sportowe (1928-2015)" oraz opublikowanej przez Krośnieńską Oficynę Wydawniczą ("Z historii sztandaru Hufca ZHP im. Jana i Stanisława Magurów -1930-1960-2015").
III. Współdziałanie
Zarząd Główny współpracował z władzami samorządowymi Krosna, instytucjami kultury i stowarzyszeniami w Krośnie i powiecie krośnieńskim. Uczestniczyliśmy w takich wydarzeniach jak: Dni Krosna, Debacie nt. aktywności obywatelskiej, Krośnieńskim Konkursie Literackim - zorganizowanych przez Krośnieńską Bibliotekę, XXV Forum organizacji pozarządowych, I Sejmiku senioralnym, szkoleniach organizowanych przez Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych.
Nasz przedstawiciel wziął udział w II Kongresie Towarzystw Regionalnych w Rzeszowie. Przez cały rok współpracowaliśmy z Krośnieńską Biblioteką, gdzie odbywały się wykłady i spotkania. Pomocy udzielali nam także: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, Gminny Ośrodek Kultury w Korczynie, Wójt Gminy Wojaszówka, Dyrekcja Szkoły Podstawowej w Bratkówce, Koło Gospodyń Wiejskich w Ustrobnej, Nadleśnictwo Rymanów, Zespół Karpackich Parków Krajobrazowych, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych.
Utrzymywaliśmy stały kontakt z Oddziałami zamiejscowymi Stowarzyszenia.
IV. Sprawy organizacyjne
Zarząd Główny odbył 7 posiedzeń, w tym jedno wyjazdowe - w Korczynie, połączone ze zwiedzaniem wystawy dzwonków ze zbiorów Jana Stachyraka w Gminnej Bibliotece Publicznej w Korczynie, oraz 1 zebranie Prezydium ZG. Podczas zebrań omawiano bieżące sprawy organizacji oraz sprawozdanie merytoryczne i finansowe za rok 2015 i plan pracy na rok 2017. W dniu 12 stycznia 2016 r. Zarząd przyjął uchwałę w sprawie działalności odpłatnej.
Do organizacji przyjęto 5 nowych członków, ale ogólna liczba osób nie zmieniła się ponieważ tyle samo osób odeszło. Organizacja w Krośnie liczy 232 członków, z tego aktywność wykazuje 1/3 zapisanych.
W dniu 20 maja we Wrocławiu odbyło się walne zebranie Oddziału, w którym uczestniczyło 12 osób. Prezesem został ponownie dr Stanisław Solecki, a sekretarzem Grzegorz Chandocha.
V. Inne sprawy
W dniu 10 maja delegacja Stowarzyszenia w składzie: Wanda Belcik, Marek Jędrzejczyk i Zbigniew Więcek uczestniczyła w jubileuszu 100. rocznicy urodzin Stanisława Jakubczyka, artysty malarza urodzonego w Lubatowej. Jubileuszowe spotkanie zorganizował Oddział w Krakowie. Jubilat otrzymał od krośnian pamiątkowy medal oraz okolicznościowy list z życzeniami.
Na wniosek Zarządu Głównego Zbigniew Więcek otrzymał w dniu 4 czerwca Nagrodę Prezydenta Miasta Krosna za całokształt działalności w dziedzinie kultury, a Stanisław Pomprowicz, wieloletni członek Zarządu Głównego, tytuł "Za zasługi dla Krosna".
