Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Krośnieńskiej

  • Zwiększ rozmiar czcionki
  • Domyślny  rozmiar czcionki
  • Zmniejsz rozmiar czcionki

"Skąd przybyli pierwsi pasterze w trzecim tysiącleciu przed Chrystusem w międzyrzecze Wisłoka i Sanu? - wyniki m. in. najnowszych badań paleogenetycznych" - wykład prof. zw. dra hab. Jana Machnika

Email Drukuj PDF
(4 głosów, średnia ocena: 5.00 na 5)

 

4 lutego 2020 r., w gmachu Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica w Krakowie, odbyło się piąte w bieżącym, 47. sezonie działalności - spotkanie Oddziału Krakowskiego Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej.

01 Dr inż. Janusz Wojtyczek. Fot. S. Szafran Otwierając spotkanie prezes dr inż. Stanisław Szafran podał smutna informację, że w dniu 29 stycznia 2020 r. zmarł dr inż. Janusz Wojtyczek - wieloletni aktywny członek Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej, wiceprezes Zarządu Oddziału w Krakowie od 2001 r., bardzo utalentowany naukowiec, badacz i konstruktor, łączący pracę naukową z zastosowaniami przemysłowymi.

Dr inż. Janusz Wojtyczek ur. 7 sierpnia 1937 r. w Krośnie. W 1955 r. ukończył Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w Krośnie, a następnie podjął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Krakowskiej, który ukończył w 1961 r. uzyskując tytuł magistra inżyniera. Po studiach podjął pracę naukowo-badawczą w Instytucie Obróbki Skrawaniem w Krakowie. Efektem jego działalności badawczej było uzyskanie tytułu doktora nauk technicznych w 1973 r.. Pracę zawodową w IOS przerywał kilkakrotnie (1961-1968, 1973-1978, 1983-1986, 1988-1997), w związku z zaangażowaniem się w działalność naukowo-badawczą i dydaktyczną za granicą m.in. w Polsko-Francuskiej Spółce w Paryżu jako stały przedstawiciel CHZ "Metalexport" (1968-1973), następnie w Spółce Metalexfrance w Lyonie (1978-1983), oraz jako wykładowca (części maszyn i obróbki metali) na Uniwersytecie Technicznym w Chief w Algierii (1986-1988). Był aktywnym członkiem SIMP (od 1961), w którym za swoją pracę był kilkakrotnie wyróżniany m.in. Medalem im. Fredericka W. Taylora za referat na XXI Kongresie CIRP (przyznany na XXII Kongresie w Sztokholmie - jedyny polski laureat tego zaszczytnego wyróżnienia). Był współinicjatorem utworzenia i organizatorem Krakowskiego Klubu ACTIM (Agencja ds. Współpracy Technicznej, Przemysłowej i Gospodarczej - Agence pour la coopération technique, industrielle et économique - obecnie Business France), zrzeszającego instytucje i osoby mające powiązania naukowe, techniczne i handlowe z Francją. Od powstania w 1994 r. przewodniczył temu Klubowi. Za swoją działalność był wielokrotnie odznaczany, m.in. tytułem "Honorowy Członek SMZK" (2002), a także Złotą i Srebrną odznaką Honorową SIMP.

Pogrzeb odbył się w dniu 1 lutego 2020 r. na Cmentarzu komunalnym w Krośnie.

Łącząc się w głębokim żalu z Żoną i najbliższymi oraz wszystkimi, którzy mieli okazję z Nim współpracować i cieszyć się Jego przyjaźnią, uczestnicy spotkania uczcili pamięć zmarłego Kolegi chwilą ciszy.

08 Pani Maria Czechowska-Liszka deklamuje strofy wiersza "Festina lente". Fot. M.M. Szafran Pani Maria Czechowska-Liszka zaprezentowała przy tej smutnej okazji swój wiersz okolicznościowy:

Festina lente
Przez całe życie lepsze lub gorsze,
Wspólną do celu drogą spieszymy,
Jedni już doszli, czekają na nas,
A my się jeszcze życiem cieszymy.

"Spiesz się powoli", bo świat jest piękny -
Te mądre słowa sobie przyswójmy,
I na spotkanie idąc z Bliskimi,
Za dzień przeżyty Bogu dziękujmy.

    

02 Prof. zw. dr hab. Jan Machnik wygłasza wykład. Fot. M.M. Szafran 03 Uczestnicy spotkania. Fot. M.M. Szafran Tematem programowym spotkania był wykład pana prof. zw. dr hab. Jana Machnika na temat: "Skąd przybyli pierwsi pasterze w trzecim tysiącleciu przed Chrystusem w międzyrzecze Wisłoka i Sanu? - wyniki m. in. najnowszych badań paleogenetycznych".

Prof. Jan Machnik - wybitny archeolog, członek Oddziału SMZK w Krakowie, wielokrotnie prezentował wyniki swoich badań na spotkaniach Krośnian w Krakowie, przygotował wykład na temat osadnictwa na Podkarpaciu w trzecim tysiącleciu przed Chrystusem.

Pan Profesor, na podstawie swoich badań i studiów archeologicznych, przedstawił zjawisko napływu ludzi na tereny międzyrzecza Wisłoka i Sanu w eneolicie młodszym. Wyznacznikiem migracji ludzi w tej części Europy było wtedy przesuwanie się ku zachodowi roślinności stepowej (głównie przez "bramę wołyńską" i "bramę przemyską"), a tym samym kształtowanie się nowych warunków glebowych i klimatycznych, umożliwiających wypas zwierząt hodowlanych oraz uprawę zbóż. Zwrócił uwagę na rozwijające się tam wówczas kultury archeologiczne (pucharów lejkowatych, ceramiki sznurowej, amfor kulistych i in.), właściwe dla poszczególnych regionów. W szczególności przedstawił zasięgi kultur z ceramiką sznurową, stopniowe jej różnicowanie i tworzenie grup lokalnych. Na podstawie prowadzonych wykopalisk oraz analizy odkrytych obiektów archeologicznych - w tym grobów, znalezionych szczątków ludzkich i artefaktów, przedstawił przyczyny, formy i czynniki napływu ludzi na tereny Małopolski. W badanych jamach grobowych, znajdujących się głównie pod kurhanami, odkrywane są szkielety ludzkie, przy których znajdywano ceramikę różnych kultur, co dowodziło, że ludy tamtego czasu wzajemnie się przenikały, przenosząc cechy i styl swojej grupy do innej.

04 Uczestnicy spotkania. Fot. M.M. Szafran 05 Prof. Jan Machnik prezentuje ceramikę różnych kultur eneolitu. Fot. M.M. Szafran Do realizacji zagadnień archeologicznych wykorzystano tu analizy DNA uzyskiwanego ze szczątków martwych organizmów (np. kości, zębów, zmumifikowanych tkanek miękkich). Potwierdziły one stawiane wcześniej tezy o tworzeniu się grup lokalnych z ceramiką sznurową (grupa krakowsko-sandomierska, grupa lubaczowska, grupa śląska i grupa nadodrzańska), powstałych w wyniku interakcji ludów horyzontu środkowoeuropejskiego ceramiki sznurowej z lokalnymi kulturami młodszego eneolitu (głównie z kulturą amfor kulistych, badeńską i in.).

Prezes Oddziału serdecznie podziękował panu prof. Janowi Machnikowi za niezwykle interesujący wykład przybliżający specjalistyczną wiedzę z archeologii obszarów Małopolski i Podkarpacia, słuchaczom słabo znającym najdawniejsze dzieje ziem tej części Polski.

    

06 Uczestnicy z zainteresowaniem wsłuchują się w treść wykładu - na pierwszym planie: Stanisław Szafran, Marek Kołacz, Marta Kołtowska i Bogdan Pawłowski. Fot. M.M. Szafran 07 Pan Kazimierz Grochmal oczekuje na rozpoczęcie wykładu. Fot. M.M. Szafran 09 Pan Krzysztof Rybicki, pani Justyna Bąk i pan Andrzej Rybicki śledzą przekazywane informacje. Fot. M.M. Szafran 10 Głos w dyskusji Włodzimierza Kołtowskiego. Fot. M.M. Szafran

 


11 Prof. zw. dr hab. Jan Machnik. Fot. M.M. Szafran Prof. zw. dr hab. Jan Machnik, archeolog, wybitny znawca neolitu i epoki brązu w Polsce i Europie oraz związków kulturowych Europy ze strefą anatolijsko-kaukaską. Organizował
i prowadził wiele archeologicznych prac wykopaliskowych. Był m.in. organizatorem tzw. "Ekspedycji lubaczowskiej" (1956-60) oraz "Ekspedycji polsko-amerykańskiej (1967-74) w Małopolsce. Uczestniczył w badaniach polsko-francuskich w Masywie Centralnym (1965) oraz kierował "Ekspedycją polsko-słowacką" (od 1991 r.), a od 1992 "Ekspedycją polsko-ukraińską w Karpatach".
Prof. dr hab. Jan Machnik urodził się 20 września 1930 r. w Łuce pow. Kałusz, w rodzinie nauczycielskiej. W 1950 r. zdał maturę w Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika w Krośnie. Studia I stopnia z zakresu historii kultury materialnej ukończył w 1953 r. na Uniwersytecie Jagiellońskim, a studia II stopnia (magisterskie) - w 1955 r. na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W 1963 r. uzyskał stopień doktora, a doktora habilitowanego w 1967 r., natomiast w 1976 r. otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych.

Pracę naukową rozpoczął bezpośrednio po studiach w Zakładzie Archeologii Małopolski Instytutu Historii Kultury Materialnej PAN, a w latach 1966 - 1990 kierował tą placówka naukową,
a później Instytutem Archeologii i Etnologii Oddział Pan w Krakowie. Od 1968 był wykładowcą w Uniwersytecie Jagiellońskim, a od 1976 zajmował stanowisko profesora na tej uczelni. Od 1999 r. współorganizował Instytut Archeologii w Uniwersytecie Rzeszowskim, a później prowadził wykłady na tym Uniwersytecie. W 1990 został członkiem Międzynarodowej Unii Nauk Pre- i Protohistorycznych (UISPP), a w 1992 - członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, gdzie w latach 2000 -2006 pełnił m.in. funkcję wiceprezesa. W 1966 został redaktorem "Sprawozdań Archeologicznych". Opublikował ponad 100 prac naukowych. W 2014 r. ukazała się autobiograficzna książka Profesora Jana Machnika pt. "Między pokoleniami. Jak Jaśko miast ułanem archeologiem został", którą jeden z komentatorów nadał tytuł: "Dzieje człowieka pracowitego".

    

 
Autorem tego artykułu jest Maria Magdalena Szafran

Zobacz inne artykuły tego autora >>

Aby dodawać komentarze musisz się uprzednio zalogować!

Lista artykułów

Nowości

  1. "Protokół dyplomatyczny na co dzień" - prelekcja płk Marka Kołacza - 5 marca 2024
  2. "Z zagadnień onomastyki - nazwy miejscowe i nazwy osobowe" - prelekcja dr Alicji Orzechowskiej - 6 lutego 2024
  3. Galeria fotograficzna uroczystości 161. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego - 22 stycznia 2024
  4. Tradycyjne "Spotkanie Opłatkowe" 2024 Oddziału Krakowskiego SMZK - 9 stycznia 2024
  5. "Mikołaj Kopernik - życie i działalność" - prelekcja mgr Doroty Janeczko - 7 listopada 2023
  6. Relacja z promocji albumu Zbigniewa Więcka
  7. Galeria fotograficzna promocji albumu Zbigniewa Więcka (tylko dla zalogowanych użytkowników)
  8. Relacja ze Spaceru pamięci - 30 października 2023
  9. Galeria fotograficzna Spaceru pamięci - 30 października 2023 (tylko dla zalogowanych użytkowników)
  10. Jubileusz 50-lecia działalności Oddziału Krakowskiego Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej - 3 października 2023
  11. Program działalności Oddziału krakowskiego SMZK w sezonie 2023/2024
  12. Wywiad Doroty Suwalskiej z Tadeuszem Łopatkiewiczem o SMZK - 14 lipca 2023
  13. Relacja z wykładu z okazji 65-lecia SMZK - 14 czerwca 2023
  14. Galeria fotograficzna wykładu „65 lat działalności SMZK” w obiektywie Joanny Łach
  15. Książka Tadeusza Łopatkiewicza dotycząca dziewiętnastowiecznych relacji konserwatorskich o zabytkach Krosna i powiatu
  16. Galeria Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego SMZK (tylko dla zalogowanych użytkowników)
  17. Sprawozdanie Zarządu Oddziału Krakowskiego SMZK za kadencję 2017-2020
  18. Relacja filmowa z uroczystej LXIII Sesji Rady Miasta Krosna z okazji Jubileuszu 60-lecia SMZK
  19. Relacja filmowa z referatu dr Tadeusza Łopatkiewicza - Prezesa ZG SMZK na uroczystej Sesji Rady Miasta Krosna z okazji Jubileuszu 60-lecia SMZK
  20. Relacja z Jubileuszu 45-lecia oddziału krakowskiego SMZK - 2 października 2018
  21. Relacja z 45. Spotkania "Na rodzinnej ziemi - Zamek Kamieniec 2018" - 23 września 2018
  22. Uroczysta LXIII Sesja Rady Miasta inaugurująca uroczystości jubileuszu 60-lecia SMZK - 22 września 2018
  23. Promocja VIII tomu Studiów krośnieńskich - 22 września 2018
  24. Wernisaż wystawy "Publikacje książkowe członków SMZK" - 22 września 2018
  25. Władze Stowarzyszenia w XVIII kadencji (2022-2025)
  26. Archiwum newsletterów
  27. Archiwum Aktualności SMZK
Galeria fotograficzna Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego SMZK - 23 września 2017

Mapa burzowa

Mapa burzowa Polski
kliknij mapę

Prognoza na najbliższe 10 dni >>

Uwaga

Uprzejmie proszę, by wszelkie uwagi dot.
- zawartości witryny,
- zauważonych braków
- pomysłów itp.,
nadsyłać do mnie za pośrednictwem
menu KONTAKT lub na adres
tadeusz@smzk.org

Dziękuję! :-) Administrator witryny


sideBar