Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Krośnieńskiej

  • Zwiększ rozmiar czcionki
  • Domyślny  rozmiar czcionki
  • Zmniejsz rozmiar czcionki

Konferencja o niepodległości

Email Drukuj PDF
(3 głosów, średnia ocena: 5.00 na 5)

 

W środę 17 października 2018 r. w auli Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Krośnie odbyła się konferencja naukowa zorganizowana przez Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Krośnieńskiej, Przewodniczącego Rady Miasta i Prezydenta Miasta Krosna dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Temat konferencji "Mieszkańcy Krosna i regionu w walce o niepodległość (1914-1918)" wypełniły 4 referaty wygłoszone przez miejscowych historyków i miłośników regionu.

01 Przewodniczący Rady Miasta Zbigniew Kubit otwiera Konferencję 02 Prezes Tadeusz Łopatkiewicz przedstawia program Konferencji Konferencję otworzył i przedstawił jej cel Zbigniew Kubit, Przewodniczący Rady. Następnie powitał przedstawicieli władz samorządowych Prezydenta Piotra Przytockiego wraz z Zastępcami, Bronisławem BaranemTomaszem Solińskim, prezesów SMZK - Tadeusza ŁopatkiewiczaMariana Terleckiego oraz gospodarza obiektu prof. dra hab. Zbigniewa Barabasza.

Z kolei głos zabrał prezes Tadeusz Łopatkiewicz, który podziękował Marianowi Terleckiemu za inicjatywę zorganizowania konferencji i przedstawił jej program.

03 Dr Ewa Bereś Pierwszy temat "Ruch niepodległościowy w Krośnie i regionie w latach 1914-1918" przedstawiła dr Ewa Bereś. Referentka omówiła działalność organizacji niepodległościowych przed wybuchem I wojny oraz inicjatywy różnych gremiów na rzecz walczących Legionów w czasie wojny. W Krośnie działały organizacje, które skupiały osoby z różnych grup zawodowych oraz młodzież szkolną. Były to: Związek Żuawów, Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół", tajne kółka samokształceniowe m. in. "Bóg i Ojczyzna", "Promień"(w Szkole Realnej), "Promieniści", którzy kontynuowali działania "Promienia". Od 1912 r. powstawały w Krośnie i najbliższej okolicy związki strzeleckie i drużyny skautowe, a od 1913 r. prowadzono zajęcia strzeleckie dla młodzieży. Celem tych organizacji było wychowanie patriotyczne oraz fizyczne odrodzenie narodu. Prelegentka zwróciła też uwagę na aktywność kobiet, ich udział w kursach samarytańskich, organizowanych od 1913 r. Przypomniała o ćwiczeniach polowych, które odbyły się w czerwcu 1914 r. i o ich zakończeniu na rynku w Krośnie, z udziałem marszałka Józefa Piłsudskiego. Omówiła działalność Powiatowego Komitetu Narodowego w kwestii naboru ochotników do Legionów, wymieniając jego działaczy z księdzem Edwardem Janickim, Tadeuszem Śmiglewskim, Stanisławem Bergmanem, Janem Kantym Jugendfeinem i Stanisławem Iwanickim. Na potrzeby wojska działał w Krośnie Polski Skarb Wojskowy oraz Liga Kobiet, która poprzez organizację zbiórek pieniężnych i przygotowywania prowiantu dla żołnierzy wspierała Legiony. Pokazała i opisała krośnieńską Tarczę Legionów, która przez rok 1915 stała przed magistratem w Krośnie. Aktywność i zapał do walki mieszkańców miasta świadczył o wielkiej potrzebie wolności.

04 Mgr Janusz Kubit Temat "Listopad 1918 r. na Podkarpaciu. Wyprawa grupy ppłk. Józefa Swobody z Krosna na odsiecz Lwowa" przedstawił mgr Janusz Kubit. Bardzo szczegółowo omówił wyprawę połączonych sił wojskowych, kompanii krośnieńskiej ppłk. J. Swobody i sanockiej mjr Lisowskiego, na odsiecz oblężonemu Lwowowi. Skoncentrował swą uwagę na opisie walk o Chyrów i Sambor.

Po przerwie na kawę odbyła się druga część konferencji.

05 Mgr Andrzej Kosiek Wystąpił mgr Andrzej Kosiek, który w referacie "Na drogach ku niepodległej ojczyźnie. W kręgu wybranych sylwetek krośnian (przyczynek)" przedstawił sylwetki żołnierzy: Augusta Mazurkiewicza i Stanisława Gorczycy. Rozpoczynając swoją prelekcję wymienił nazwiska legionistów i działaczy niepodległościowych pochowanych na krośnieńskich cmentarzach. Na starym cmentarzu spoczywają m.in.: Władysław Gościński, Jan Kanty Jugendfein, Stanisław Jugendfein, Mieczysław Lazarowicz, Stanisław Mazurkiewicz, Kazimierz Nowakiewicz, Józef Swoboda, Rudolf Mleczko i Edward Korczak-Wereszczyński. Na cmentarzu komunalnym przy ul. Wyszyńskiego są pochowani m.in.: Jan Kamil Bogacki, Stanisław Iwański, Jędrzej Krukierek, Józef Kwaciszewski, Franciszek Krzanowski, Stanisław Mączka, Marian Ocetkiewicz, Karolina Okólska, Kazimierz Sakiewicz, Gustaw Świderski, Jadwiga Więcek.

August Mazurkiewicz ( 1889-1968), nauczyciel, historyk, popularyzator Krosna i regionu. Studiował przez rok historię na Uniwersytecie Jagiellońskim (1908-1909). W Wiedniu, w latach 1909-1912, studiował geografię i historię. W czasie I wojny walczył na froncie włoskim. Prelegent przytaczał fragmenty listów: Jadwigi Lewakowskiej, działaczki niepodległościowej do A. Mazurkiewicza o krośnianach w Wiedniu, A. Mazurkiewicza do matki, w którym jest opis walk na froncie włoskim. Ranny wkrótce opuścił szeregi wojska i po dłuższym leczeniu szpitalnym poświęcił się pracy nauczycielskiej w Seminarium Nauczycielskim w Krośnie i w szkole podstawowej w Krościenku Niżnym.

Stanisław Gorczyca (1895-1923) urodził się w Białobrzegach. Przyszły żołnierz-legionista kształcił się w Krośnie, następnie w Krakowskiej Szkole Handlowej. W czasie I wojny walczył pod dowództwem płk. Leopolda Lisa-Kuli m.in. w bitwie pod Kostiuchnówką. Następnie w Alpach, na froncie włoskim. Z armią gen. Hallera walczył na kresach wschodnich. Do Krosna wrócił w 1923 r. już bardzo chory. Zmarł w 1923 r., żegnali go koledzy legioniści. Prelegent opowiedział o pomyłce władz wojskowych, które przekazały odznaczenie za zasługi wojenne innemu niezasłużonemu Stanisławowi Gorczycy.

06 Mgr Zdzisław Łopatkiewicz 07 Uczestnicy Konferencji Ostatnie wystąpienie dotyczyło "Kaspra Wojnara - działacza niepodległościowego, legionisty". Jego życiorys ze szczególnym uwzględnieniem związków z Jedliczem oraz walce o niepodległość przedstawił mgr Zdzisław Łopatkiewicz.

Kasper Wojnar (1871-1948) urodził się w rodzinie chłopskiej w Jedliczu-Borek. Ukończył szkołę ludową, a następnie gimnazjum w Jaśle. Tam także zdał maturę. W czasie nauki szkolnej należał do Związku Żuawów, a następnie był szefem Ligi Narodowej na 3 powiaty. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1894 r. założył w Krakowie własne wydawnictwo, w którym wydał m.in. książkę o Tadeuszu Kościuszce i obszerny zbiór poezji patriotycznej. Pomyślnie zdany egzamin uprawnił go do zostania oficerem - wybrał artylerię.

08 Zasadzenie pamiątkowego dębu 09 Jego działalność niepodległościowa miała kilka aspektów - czynną walkę na froncie (przełamał na Bukowinie opór rosyjski w 1915 roku, co było dużym sukcesem strzeleckim), transport tajnych ulotek, organizację w 1916 r. szkoły artylerii w Kozienicach. Po odzyskaniu niepodległości pracował w komisji plebiscytowej na Śląsku, brał udział w powstaniu śląskim.

Referatem Zdzisława Łopatkiewicza zakończyła się konferencja. Prezes Tadeusz Łopatkiewicz podsumował obrady, następnie wraz z Przewodniczącym Rady Miasta Zbigniewem Kubitem podziękowali prelegentom i uczestnikom za udział w konferencji. Trzeba tu dodać, że w konferencji uczestniczyła młodzież z Liceum Ogólnokształcącego nr 2 oraz z Technikum Naftowego w Krośnie. Konferencji towarzyszyła wystawa "Legiony Polskie 1914-1918" ze zbiorów kart pocztowych Janusza KubitaMariana H. Terleckiego, czynna w Krośnieńskiej Bibliotece Publicznej.

O godz. 14.30 delegacja SMZK z prezesem oraz przedstawicielami władz miasta udała się na plac papieski celem zasadzenia pamiątkowego dębu. Pomysłodawcą tego przedsięwzięcia oraz 10 Pamiątkowa fotografia uczestników uroczystości zasadzenia dębu jego realizatorem był Jan Stachyrak, członek Zarządu Głównego SMZK. Aktu sadzenia dokonali: Piotr Przytocki, Zbigniew Kubit, Tadeusz ŁopatkiewiczGrzegorz Półchłopek, Naczelnik Wydziału Kultury i Sportu. Umieszczona obok dębu tablica głosi:

Dąb posadzony w stulecie odzyskania prze Polskę niepodległości
Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Krośnieńskiej
Władze samorządowe Krosna
Krosno 1918-2018

Foto: Krzysztof Urbanek

 
Autorem tego artykułu jest Wanda Belcik

Zobacz inne artykuły tego autora >>

Aby dodawać komentarze musisz się uprzednio zalogować!

Lista artykułów

Nowości

  1. "Protokół dyplomatyczny na co dzień" - prelekcja płk Marka Kołacza - 5 marca 2024
  2. "Z zagadnień onomastyki - nazwy miejscowe i nazwy osobowe" - prelekcja dr Alicji Orzechowskiej - 6 lutego 2024
  3. Galeria fotograficzna uroczystości 161. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego - 22 stycznia 2024
  4. Tradycyjne "Spotkanie Opłatkowe" 2024 Oddziału Krakowskiego SMZK - 9 stycznia 2024
  5. "Mikołaj Kopernik - życie i działalność" - prelekcja mgr Doroty Janeczko - 7 listopada 2023
  6. Relacja z promocji albumu Zbigniewa Więcka
  7. Galeria fotograficzna promocji albumu Zbigniewa Więcka (tylko dla zalogowanych użytkowników)
  8. Relacja ze Spaceru pamięci - 30 października 2023
  9. Galeria fotograficzna Spaceru pamięci - 30 października 2023 (tylko dla zalogowanych użytkowników)
  10. Jubileusz 50-lecia działalności Oddziału Krakowskiego Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej - 3 października 2023
  11. Program działalności Oddziału krakowskiego SMZK w sezonie 2023/2024
  12. Wywiad Doroty Suwalskiej z Tadeuszem Łopatkiewiczem o SMZK - 14 lipca 2023
  13. Relacja z wykładu z okazji 65-lecia SMZK - 14 czerwca 2023
  14. Galeria fotograficzna wykładu „65 lat działalności SMZK” w obiektywie Joanny Łach
  15. Książka Tadeusza Łopatkiewicza dotycząca dziewiętnastowiecznych relacji konserwatorskich o zabytkach Krosna i powiatu
  16. Galeria Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego SMZK (tylko dla zalogowanych użytkowników)
  17. Sprawozdanie Zarządu Oddziału Krakowskiego SMZK za kadencję 2017-2020
  18. Relacja filmowa z uroczystej LXIII Sesji Rady Miasta Krosna z okazji Jubileuszu 60-lecia SMZK
  19. Relacja filmowa z referatu dr Tadeusza Łopatkiewicza - Prezesa ZG SMZK na uroczystej Sesji Rady Miasta Krosna z okazji Jubileuszu 60-lecia SMZK
  20. Relacja z Jubileuszu 45-lecia oddziału krakowskiego SMZK - 2 października 2018
  21. Relacja z 45. Spotkania "Na rodzinnej ziemi - Zamek Kamieniec 2018" - 23 września 2018
  22. Uroczysta LXIII Sesja Rady Miasta inaugurująca uroczystości jubileuszu 60-lecia SMZK - 22 września 2018
  23. Promocja VIII tomu Studiów krośnieńskich - 22 września 2018
  24. Wernisaż wystawy "Publikacje książkowe członków SMZK" - 22 września 2018
  25. Władze Stowarzyszenia w XVIII kadencji (2022-2025)
  26. Archiwum newsletterów
  27. Archiwum Aktualności SMZK
Galeria fotograficzna Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego SMZK - 23 września 2017

Mapa burzowa

Mapa burzowa Polski
kliknij mapę

Prognoza na najbliższe 10 dni >>

Uwaga

Uprzejmie proszę, by wszelkie uwagi dot.
- zawartości witryny,
- zauważonych braków
- pomysłów itp.,
nadsyłać do mnie za pośrednictwem
menu KONTAKT lub na adres
tadeusz@smzk.org

Dziękuję! :-) Administrator witryny


sideBar