W dniu 21 października 2015 r. mgr Zdzisław Gil wygłosił prelekcję zatytułowaną "Zabytkowe drzwi żelazne kamienicy Rynek 24 w Krośnie na tle podobnych wyrobów rzemieślniczych z terenu Podkarpacia". Prelegent od wielu lat zajmuje się pracami konserwatorskimi w obiektach zabytkowych na terenie byłego województwa krośnieńskiego. W latach 1975-1990 jako Wojewódzki Konserwator Zabytków w Krośnie, a obecnie jako starszy konserwator w Muzeum Podkarpackim w Krośnie (konserwacja ikon, rzeźby kamiennej, polichromii).

Rozpoczynając swój wykład powołał się na pracę prof. Bogusława Kopydłowskiego "Polskie kowalstwo architektoniczne" (2005), który twierdził, że najważniejszym osiągnięciem kowalstwa artystycznego przełomu XIV i XV wieku były żelazne drzwi wykonywane z ręcznie kutych niewielkich blach łączonych za pomocą kratownicy prostej lub rombowej. W tym samym czasie wykonywano drzwi żelazne na drewnianym podkładzie z twardego drewna. Nity lub gwoździe scalające kratownicę z wypełniającą ją blachą posiadały często szerokie, dekoracyjne główki. Poszczególne pola drzwi, w kształcie rombów lub kwadratów, były dekorowane blaszaną rozetą, często z wycinanymi otworami o różnym kształtach. Ta forma zdobienia żelaznych drzwi przetrwała zdaniem profesora do XVII w.

Żelazne drzwi przekazane w 2002 r. do Muzeum Podkarpackiego przez Piotra Jaracza zamykały otwór wejściowy do piwnicy pod kamienicą Rynek 24. Wykonane w drugiej połowie XVI w. mogą pochodzić z renesansowego ratusza krośnieńskiego rozebranego w 1818 r. Omawiany zabytek posiada cechy gotyckiej techniki, to jest, sposób łączenia blach i rombową kompozycję kratownicy. Zwraca uwagę sposób zdobienia pól kratownicy (rozety w kształcie czteroliścia, zamocowane nitami z sześciokątną gwiazdą). Prelegent szczegółowo opisał zabytkowe drzwi i omówił sposoby konserwacji, jakim poddany był obiekt oraz wymienił pracownie, które się tym zajmowały - piaskowanie wykonał zakład STELPOL Janusza Steligi w Krościenku Wyżnym, rekonstrukcję ubytków - zakład mistrza kowalskiego Adama Meneta z Komborni.

Z. Gil podał przykłady żelaznych drzwi, które kompozycją i techniką wykonania nawiązują do krośnieńskiego zabytku, a znajdują się na terenie Krosna i byłego woj. krośnieńskiego, głównie w kościołach. Są to: żelazne drzwi prowadzące do zakrystii w krośnieńskiej farze, w kościele farnym w Bieczu (drzwi z orłami), w kościele parafialnym w Nowym Żmigrodzie, żelazne drzwi na drewnianym podkładzie w rokokowej dzwonnicy przy kościele św. Marii Magdaleny w Dukli. Wspomniał również o kościołach w Iwoniczu, Rogach, Lutczy, Porażu i Bieździedzy. W sumie zachowało się 20 zabytkowych tego typu obiektów na terenie Podkarpacia. Na koniec wymienił inne zabytki kowalstwa artystycznego zachowane w Krośnie: żelazne XVII-wieczne okiennice z kaplicy św. Wojciecha w krośnieńskiej farze, drzwi zabezpieczające kasę miejską w Pałacu Biskupim (1893) oraz ażurową kratę regencyjną zabezpieczającą wejście do kaplicy Oświęcimów w kościele franciszkanów.

Mini ekspozycję fotograficzną omawianych zabytków słuchacze mogli obejrzeć po wykładzie.