Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Krośnieńskiej

  • Zwiększ rozmiar czcionki
  • Domyślny  rozmiar czcionki
  • Zmniejsz rozmiar czcionki

Antoni Chojcan (1924-2013)

Email Drukuj PDF
(1 głos, średnia ocena: 5.00 na 5)

 

Adam Krzanowski

 

Antoni Chojcan (1924-2013) - pułkownik pilot, harcmistrz, zasłużony dla miasta Krosna (wspomnienie)
 
Antoniego Chojcana wspominam bardzo serdecznie z okresu jego pobytu w Krośnie jako seniora harcerstwa, kiedy uczestniczył w spotkaniach wśród harcerzy instruktorów krośnieńskich, a także w późniejszym okresie - na Walnych Zgromadzeniach Zarządu Głównego Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej.Z okresu działalności harcerskiej w Krośnie wspomnieć należy bardzo uroczyste przyrzeczenia harcerskie, które odbywały się na krośnieńskim lotnisku w 1958 roku. Anna Janas (Krzanowska), jedna z krośnieńskich harcerek, do dzisiaj serdecznie wspomina tę uroczystość, kiedy to otrzymała z rąk phm. A. Chojcana krzyż harcerski. Po tej uroczystości I Drużyna Harcerek im. Królowej Jadwigi z Liceum Ogólnokształcącego mogła podziwiać panoramę Krosna z lotu dwupłatowego "kukuruźnika", którym harcerki latały nad Krosnem.

Chojcan 01 Rynek krośnieński. Uroczystość nadania sztandaru dla Hufca ZHP Krośnie. Od lewej: mjr. phm. Antoni Chojcan, hm. Stanisława Urbanek, pwd. Kustroń. 5 czerwca 1960 roku Antoni Chojcan, pracując jako komendant w latach 1956-1961 w Centrum Wyszkolenia Lotniczego w Krośnie, podjął wraz z żoną Ireną działalność społeczną w Związku Harcerstwa Polskiego. W latach 1957-1961 był zastępcą komendanta Hufca ZHP Krosno. Phm. mjr A. Chojcan był najbliższym współpracownikiem hm. Stanisławy Urbanek. Wspólnie z inspektorem oświaty w Krośnie Janem Krzanowskim - komendantem Hufca ZHP, odwiedzali liczne szkoły podstawowe i średnie w powiecie krośnieńskim, przygotowując warunki lokalowe i kadrowe do powstania nowych jednostek zuchowych i harcerskich. Z instruktorami harcerskimi, jak: phm. Zofią Bik, pwd. Anną Basza, phm. Ireną Farską, phm. Janiną Gładysz, phm. Czesławą Korosteńską, phm. pil. Józefem Kusibą, phm. Bolesławem Nowakiem i innymi - organizował obozy harcerskie i wędrówki po Bieszczadach, Pieninach i Tatrach.

Antoni Chojcan był osobą zasłużoną dla Miasta Krosna w trzech głównych obszarach: życia społeczno-gospodarczego, oświaty i wychowania oraz środowiska twórczego w oddziale Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej we Wrocławiu.

Chojcan 02 Rynek krośnieński. Uroczystość nadania sztandaru dla Hufca ZHP Krośnie. Od lewej: Bożena Krzanowska, Józef Kusiba, mjr. phm. Antoni Chojcan, doc. Henryk Górka, mjr. Stanisław Krajewski, Jan Dzida. 5 czerwca 1960 roku Kiedy w latach 1956-1961 pełnił funkcję komendanta Centrum Wyszkolenia Lotniczego w Krośnie, przyszło mu ratować resztki sławnej przedwojennej Szkoły Lotniczej Małoletnich w Krośnie oraz organizować Centrum Wyszkolenia Lotniczego na węźle lotnisk: Krosno - Moderówka - Iwonicz-Łężany. Poprzez pragmatyczne działania zaczął pozyskiwać środki na odbudowę nawierzchni i zabudowy lotniskowej (np. w Moderówce było ponad 90 lejów po wybuchach bomb - do każdego z nich należało nawieźć ok. 100 m3 ziemi), przygotowanie nowych inwestycji, jak stacje paliw czy hangar. Rozwinął usługi z powietrza ochrony upraw polowych i lasów w kraju. Podjął ścisłą współpracę z wojskiem, szkołami oficerskim, rozpoczął cykl kształcenia młodych adeptów sportów spadochronowych, szybowcowych, samolotowych i przygotowywania ich dla służb w jednostkach specjalnych wojska polskiego tzw. "komandosów". Pod tym względem Krosno zaliczane było wówczas do czołowych centrów szkolenia lotniczego dla wojska i służb cywilnych w kraju. W tym okresie duża grupa krośnian, po zdobyciu określonych licencji w Krośnie, zasiliła kadrowo Polskie Linie Lotnicze, latając na rożnych liniach cywilnych w kraju i za granicą. W ramach działalności Centrum i Aeroklubu Podkarpackiego organizowano liczne imprezy dla społeczności miasta i okolic na lotnisku w Krośnie.

Po odbudowaniu lotniska Chojcan rozwinął wśród krośnian zapał do lotnictwa i modelarstwa lotniczego. Dziesiątki szkolonych osób otrzymało licencję pilota turystycznego i samolotowego. W CWL wprowadził ponadpodstawowe szkolenia pilotów, doskonalenie instruktorów lotniczych, co zaspokajało potrzeby lotnicze szkół oficerskich w Polsce.

Po przybyciu do Krosna Antoni Chojcan włączył się w nurt przemian społeczno-wychowawczych i oświatowych, poprzez działalność w odradzającym się po 1956 r. harcerstwie krośnieńskim. Rozpoczął działalność harcerską jako drużynowy VIII Drużyny Harcerzy im. Zawiszy Czarnego przy Liceum Ogólnokształcącym w Krośnie, jego małżonka Irena, harcerka Szarych Szeregów, podjęła pracę wychowawczą w 33-osobowej X Drużynie Harcerek im. Emilii Plater przy Szkole Podstawowej Nr 2 w Krośnie. W CWL regularnie odbywały się śródroczne szkolenie drużynowych w udostępnionych salach. Młodzież korzystała z noclegów i stołówki. A. Chojcan wspierał i współorganizował letnie obozy lotnicze dla harcerzy z LO Krosno w Ustianowej (1958) i w Czarnej (1960). Pełniąc funkcję zastępcy komendanta Hufca Krosno, aktywnie podejmował działania wychowawcze wśród krośnieńskiej młodzieży, poprzez pomoc w transporcie na obozy, przy organizacji różnych imprez harcerskich i uroczystości. Z jego starania powstała Rada Przyjaciół Harcerstwa Ziemi Krośnieńskiej. We współpracy z inspektorem szkolnym Janem Krzanowskim i harcmistrz Stanisławą Urbanek przeprowadził dużą akcję wychowawczą pn. "Sztandar", w wyniku której Hufiec ZHP Krosno otrzymał w czercu 1960 r. sztandar harcerski. Pracę harcerską kontynuował we Wrocławiu, we współpracy ze Szczepem Harcerskim "Błyskawica".

Chojcan 03 Rynek krośnieński. Uroczystość nadania sztandaru dla Hufca ZHP Krośnie. Mjr. phm. Antoni Chojcan wśród krośnieńskich harcerzy. 5 czerwca 1960 roku W 1961 r. mgr Antoni Bal, przewodniczący PPRN w Krośnie, żegnając A. Chojcana, podziękował mu bardzo serdecznie za niezwykle zaangażowaną pracę na rzecz Krosna i zaprosił go do powrotu do miasta.

W okresie pobytu w Krośnie Chojcan intensywnie działał jako wychowawca młodego pokolenia, dając im własny wzór osobowy jako żołnierz AK, oficer-pilot zawodowy, lotnik, menadżer lotnictwa. Rozwinął wśród młodzieży harcerskiej poczucie odpowiedzialności za swoją pracę i postawę. Uczył i wdrażał młodzież do systematyczności, odwagi, rzetelności w realizacji zadań w harcerstwie i w życiu codziennym. W 1985 r, uczestniczył w sympozjum harcerskim w Krośnie. Rozwinął pasję u młodych ludzi do uprawiania sportów lotniczych.

Po latach Antoni Chojcan wspominał: "Wyjeżdżając z Krosna, ze względu na kłopoty zdrowotne żony Ireny, do Wrocławia, odnalazłem wspaniałych krośnian. Nieoczekiwanie powierzono mi też przewodniczenie Zarządowi Oddziału Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej" (od 2004). Oddział Wrocławski jest jednym z lepiej pracujących w ramach Zarządu Głównego SMZK. Organizowane są spotkania, prelekcje, wystawy np. lamp naftowych, połączona ze Zjazdem krośnian ze wszystkich Oddziałów (1997). Ostatnio Oddział SMZK wydał opracowanie Adama Sznajderskiego "Dwie miłości" (Wrocław 2011), w którym zawarto liczne biogramy krośnian, łącznie z notką biograficzną i portretem prezydenta Krosna Piotra Przytockiego. Istnieje stała i serdeczna więź Oddziału wrocławskiego z Zarządem Głównym w Krośnie. Planowane są kolejne wydawnictwa promujące krośnian i ziemię krośnieńska. Działalność Antoniego Chojcana dobrze służyła promocji Krosna we Wrocławiu.

Od powstania w 1990 roku Oddziału Terenowego Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej we Wrocławiu, Antoni Chojcan czynnie pracował w tym Stowarzyszeniu. Utrzymywał systematyczną łączność z Krosnem, bywał na Walnych Zjazdach SMZK w Krośnie. Od 2004 r. jako prezes Oddziału pracował efektywnie dla popularyzacji Krosna we Wrocławiu, integrował wrocławskie środowisko krośnian poprzez: działalność oświatowo-publicystyczną, spotkania, odczyty, prelekcje, wystawy i inne formy twórczego oddziaływania na członków stowarzyszenia, a także działalność wydawniczą i popularyzatorską na terenie Wrocławia, promującą miasto Krosno.

Krosno, w grudniu 2013 roku

 

 
Antoni Chojcan rodził się 5 czerwca 1924 roku w Bukaczowcach, pow. Rohatyn, woj. stanisławowskie, jako syn Jana i Rozalii z d. Chrobaka. Zmarł w nocy 4 grudnia 2013 r., o godz. 2:00. W "Biuletynie Bukaczowieckim" nr 4 (78), z grudnia 2013 napisano: "Zmarł nieodżałowany Kolega i Przyjaciel, Wielki Człowiek, otwarty na wszystkich i wszystkim pomagający. Gorący patriota, miłośnik Kresowej Ziemi Bukaczowczanin, będący współzałożycielem Stowarzyszenia Europejskich Więzi i jego Prezesem, główny inicjator powołania do życia ogniska Bukaczowczan, organizator Spotkań Bukaczowczan (…) i "dusza" Biuletynu Bukaczowieckiego. Cześć Jego Pamięci".

Wykształcenie: Szkoła Powszechna Bukaczowce (1937); Oficerska Szkoła Lotnicza Dęblin (1946) - podporucznik, pilot myśliwski; Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące Kraków (1947); Wieczorowa Szkoła Inżynierska Kraków, Wrocław - Technologia Budowy Maszyn, inż. mechanik (1955); Wojskowa Akademia Polityczna w Warszawie (1970), mgr pedagogiki.

Praca: 1944-1946 Oficerska Szkoła Lotnicza Dęblin, podchorąży pilot; 1946-1948 Powszechna Organizacja Służba Polsce, Kraków, starszy pomocnik szefa wyszkolenia Komendy Wojewódzkiej ds. szkolenia lotniczego; 1948-1949 Aeroklub Krakowski wiceprezes; 1950-1953 Liga Lotnicza Kraków, dyrektor Okręgu; 1953-1954 Liga Przyjaciół Żołnierza Kraków, kierownik Wydziału Lotniczego Zarządu Wojewódzkiego; 1954-1956, 1961-1979 Aeroklub Wrocławski, kierownik; 1956-1961 Centrum Wyszkolenia Lotniczego Krosno, komendant; 1966-1972 Lotniczy Zespół Usług Gospodarczych Wrocław, kierownik.

Działalność społeczna: 1940-1944 Związek Walki Zbrojnej, Armia Krajowa ps. "Bolesław", Bukaczowce - Lwów - Stanisławów, członek; 1957-1979 Związek Harcerstwa Polskiego Krosno, zastępca komendanta Hufca ZHP Krosno, drużynowy VIII Drużyny Harcerzy przy LO Krosno, członek Komendy Chorągwi Wrocław, harcmistrz; 1962-1974 Samolotowe Rajdy Dziennikarzy i Pilotów, komandor; 1964-1976 Ognisko TKKF "Zefir" Wrocław, członek założyciel, prezes; 1966-1972 Międzynarodowe Zawody Spadochronowe "O Błękitną Wstęgę Odry", Wrocław, kierownik; 1969-1979 Klub Twórców Lotniczych, Wrocław, skarbnik; 1970-1983 Federacja Osiedlowa "Gajowice Nowe", Wrocław, członek; 1980-1990 Europejskie Zloty Konstruktorów -Amatorów "Experimental", Olesna, komandor; 1980-1986 Klub Sportów balonowych, Wrocław, członek założyciel; 1981 Stowarzyszenie Lotnictwa Amatorskiego, Wrocław, członek założyciel; 1984 Klub Abstynenta "Samopomoc" Wrocław, opiekun; 1988-1992 Wojewódzka Rada Narodowa, Wrocław, radny; od 1990 Wrocławski Klub Seniorów Lotnictwa Wrocław, prezes; 1990-2004 Stowarzyszenie Europejskich "Więzi", Wrocław, prezes; od 1990 członek Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskie we Wrocławiu, od 2004 r. prezes Oddziału; 2003 Międzynarodowa Lotnicza Konferencja Historyczna "100-lecie Lotnictwa", Wrocław - przewodniczący Komitetu Organizacyjnego; październik 2013 - organizator konferencji historycznej we Wrocławiu pn. "Historyczne pomniki lotnictwa w Polsce"; w latach 2000-2013 członek Zespołu Redakcyjnego "Biuletynu Bukaczowieckiego" (Poznań -Wrocław).

Odznaczenia i wyróżnienia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Złoty Medal za Zasługi dla Obronności Kraju, Złota Odznaka Ligi Obrony Kraju, Krzyż Czynu Zbrojnego Polskiej Samoobrony na Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej Polski, Srebrny Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, Odznaka Budowniczy Wrocławia, Odznaka Zasłużony Działacz Kultury fizycznej, Złota Odznaka Towarzystwa Miłośników Wrocławia, Złota "Lotka" Wrocławskiego Klubu Lotników, Odznaka Honorowa PCK II Stopnia, Honorowa odznaka Komitetu ds. Radia i Telewizji, Medal Merito de Wratislavia - zasłużony dla Wrocławia, Odznaka Zasłużony dla Kultury Polskiej, Dyplom Paul Tissandier; Federation Aeronautique Internationale; Zasłużony dla Miasta Krosna ( 2012).

 

 

Aby dodawać komentarze musisz się uprzednio zalogować!

Lista artykułów

Nowości

  1. "Protokół dyplomatyczny na co dzień" - prelekcja płk Marka Kołacza - 5 marca 2024
  2. "Z zagadnień onomastyki - nazwy miejscowe i nazwy osobowe" - prelekcja dr Alicji Orzechowskiej - 6 lutego 2024
  3. Galeria fotograficzna uroczystości 161. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego - 22 stycznia 2024
  4. Tradycyjne "Spotkanie Opłatkowe" 2024 Oddziału Krakowskiego SMZK - 9 stycznia 2024
  5. "Mikołaj Kopernik - życie i działalność" - prelekcja mgr Doroty Janeczko - 7 listopada 2023
  6. Relacja z promocji albumu Zbigniewa Więcka
  7. Galeria fotograficzna promocji albumu Zbigniewa Więcka (tylko dla zalogowanych użytkowników)
  8. Relacja ze Spaceru pamięci - 30 października 2023
  9. Galeria fotograficzna Spaceru pamięci - 30 października 2023 (tylko dla zalogowanych użytkowników)
  10. Jubileusz 50-lecia działalności Oddziału Krakowskiego Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej - 3 października 2023
  11. Program działalności Oddziału krakowskiego SMZK w sezonie 2023/2024
  12. Wywiad Doroty Suwalskiej z Tadeuszem Łopatkiewiczem o SMZK - 14 lipca 2023
  13. Relacja z wykładu z okazji 65-lecia SMZK - 14 czerwca 2023
  14. Galeria fotograficzna wykładu „65 lat działalności SMZK” w obiektywie Joanny Łach
  15. Książka Tadeusza Łopatkiewicza dotycząca dziewiętnastowiecznych relacji konserwatorskich o zabytkach Krosna i powiatu
  16. Galeria Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego SMZK (tylko dla zalogowanych użytkowników)
  17. Sprawozdanie Zarządu Oddziału Krakowskiego SMZK za kadencję 2017-2020
  18. Relacja filmowa z uroczystej LXIII Sesji Rady Miasta Krosna z okazji Jubileuszu 60-lecia SMZK
  19. Relacja filmowa z referatu dr Tadeusza Łopatkiewicza - Prezesa ZG SMZK na uroczystej Sesji Rady Miasta Krosna z okazji Jubileuszu 60-lecia SMZK
  20. Relacja z Jubileuszu 45-lecia oddziału krakowskiego SMZK - 2 października 2018
  21. Relacja z 45. Spotkania "Na rodzinnej ziemi - Zamek Kamieniec 2018" - 23 września 2018
  22. Uroczysta LXIII Sesja Rady Miasta inaugurująca uroczystości jubileuszu 60-lecia SMZK - 22 września 2018
  23. Promocja VIII tomu Studiów krośnieńskich - 22 września 2018
  24. Wernisaż wystawy "Publikacje książkowe członków SMZK" - 22 września 2018
  25. Władze Stowarzyszenia w XVIII kadencji (2022-2025)
  26. Archiwum newsletterów
  27. Archiwum Aktualności SMZK
Galeria fotograficzna Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego SMZK - 23 września 2017

Mapa burzowa

Mapa burzowa Polski
kliknij mapę

Prognoza na najbliższe 10 dni >>

Uwaga

Uprzejmie proszę, by wszelkie uwagi dot.
- zawartości witryny,
- zauważonych braków
- pomysłów itp.,
nadsyłać do mnie za pośrednictwem
menu KONTAKT lub na adres
tadeusz@smzk.org

Dziękuję! :-) Administrator witryny


sideBar