S p r a w o z d a n i e z d z i a ł a l n o ś c i
Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej
w roku 2012
W roku 2012 Stowarzyszenie realizowało zadania statutowe w zakresie upowszechniania wiedzy o regionie, spraw wydawniczych, kontaktów i współpracy z różnymi instytucjami oraz spraw organizacyjnych. Zajmowało się również popularyzacją osiągnięć kulturalnych i naukowych Krosna.
Upowszechnianie tematyki regionalnej
Przygotowano i zrealizowano zostały następujące wykłady:
- Glosa do bieszczadzkiej wycieczki SMZK – przedstawił 13 lutego mgr Alojzy Cabała
- Chłopski etos Podkarpacia a nowoczesność – omówił 20 marca prof. Kazimierz Szmyd
- Antoni Bal (1906-1979). W służbie człowiekowi i miastu – prezentacja sylwetki krośnieńskiego działacza państwowego i książki o nim, której 23 marca dokonał mgr Adam Krzanowski
- Wypadki z lat 1846-1848 w Krośnie i okolicy – omówiła 10 maja dr Ewa Bereś
- Anna Oświęcimówna. O postaci znanej i nieznanej – zapomniany epizod z doby romantyzmu – przedstawił 22 października mgr Andrzej Kosiek
- Krosno w twórczości Bogusza Zygmunta Stęczyńskiego – zanalizował 26 listopada mgr Marian Terlecki
Członkowie Zarządu Głównego wygłaszali wykłady poza organizacją. Mgr A. Cabała powtórzył swój wykład dla słuchaczy Krośnieńskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, a dr Tadeusz Łopatkiewicz przedstawił sylwetkę Stanisława Kochanka i książkę swojego autorstwa o nim w krakowskim Oddziale SMZK, oba wykłady w marcu 2012.
Kontynuowane były spotkania promocyjne książki dr T. Łopatkiewicza „Karykatury z teki Stanisława Kochanka. Podkarpacie 1970-1973". Prezentacje odbyły się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Jaśle (15 lutego), Miejskiej Bibliotece Publicznej w Gorlicach (15 marca), Gminnej Bibliotece Publicznej w Jedliczu (11 maja) oraz Uniwersytecie Trzeciego Wieku w Jaśle (15 listopada).
W roku 2012 odbyły się dwa spotkania o charakterze integracyjnym, jakie Stowarzyszenie organizuje od wielu lat. Pierwsze z nich, w dniu 11 stycznia, to Spotkanie Noworoczne z udziałem ponad pięćdziesięcioosobowego grona członków i sympatyków organizacji, w którym uczestniczyli, m. in.: Bronisław Baran, zastępca prezydenta, prof. Janusz Gruchała, rektor PWSZ w Krośnie. Podczas spotkania zaprezentowano dokonania Stowarzyszenia w 2011 r. i plany na rok następny. Były życzenia, opłatek, uroczysta kolacja oraz możliwość nabycia książek wydanych przez Stowarzyszenie. Spotkanie przygotował zespół pod kierunkiem Haliny Tenerowicz, z udziałem Heleny Chodorowskiej i Stanisława Lorensa.
W dniu 22 września odbyło się „Spotkanie na rodzinnej ziemi – Krosno 2012", z udziałem przedstawicieli Oddziałów z Krakowa, Lublina Warszawy i Wrocławia. Współorganizatorem spotkania była Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa. Program obejmował prezentację historii szkoły i jej dokonań w środowisku, wystąpienia prof. Artura Bębna i mgr Adam Krzanowskiego, którzy omówili „Tradycje szkolnictwa na poziomie wyższym w Krośnie przed rokiem 1999", zwiedzanie obiektów szkoły przy ul. Dmochowskiego 12 i Biblioteki (Rynek 1) oraz zwiedzanie Centrum Dziedzictwa Szkła. Podczas spotkania w auli Instytutu Politechnicznego prof. Artur Bęben i prof. Franciszek Leśniak otrzymali z rąk prezydenta Krosna Piotra Przytockiego medal „Za zasługi dla Krosna". Przedstawiciele Oddziałów otrzymali upominki w postaci wydawnictw o Krośnie („Krosno. Strofy i obrazy", „Karykatury z teki Stanisława Kochanka. Podkarpacie 1970-1973" oraz katalog z nagrodzonymi fotografiami „Dni Krosna. Portret miasta"). Całodniowy pobyt w Krośnie zakończono spotkaniem przedstawicieli Oddziałów z Zarządem Głównym w piwnicy Rektoratu PWSZ. Program spotkania i jego sprawną realizację zapewnił zespół w składzie: Wanda Belcik, Stanisław Lorens i Halina Tenerowicz.
W 2012 roku odbyły się dwie wycieczki, zorganizowane przez Stowarzyszenie. W dniu 16 czerwca – do Tarnowa, a jej program obejmował zwiedzanie skały Grunwald w rezerwacie Skamieniałe Miasto w Ciężkowicach, zespołu dworsko-parkowego Ignacego Paderewskiego w Kąśnej Dolnej, zabudowy rynkowej oraz kościoła pw. Pana Jezusa Miłosiernego i św. Andrzeja Apostoła w Ciężkowicach, a w samym Tarnowie – ekspozycji w ratuszu, Oddziału Etnograficznego Muzeum Okręgowego, Muzeum Diecezjalnego, katedry pw. Matki Bożej Bolesnej i obiektów na „Szlaku Jana Szczepanika". Wycieczkę przygotowali Tadeusz Łopatkiewicz i Stanisław Lorens. Po Tarnowie oprowadzał Kazimierz Bańburski, st. kustosz Muzeum Okręgowego.
W dniu 25 sierpnia Zarząd Główny zorganizował wycieczkę do Łańcuta i Markowej. W programie zaproponowano: zwiedzanie wnętrz zamkowych w Łańcucie, oranżerii, storczykarni, wystawy ikon, a w Markowej – zwiedzanie skansenu etnograficznego oraz spotkanie z przedstawicielami Towarzystwa Przyjaciół Markowej. W drodze powrotnej uczestnicy obejrzeli dom rodzinny Juliana Przybosia w Gwoźnicy. Program opracował i przewodnictwo zapewnił Zdzisław Gil przy współpracy Stanisława Lorensa.
Łącznie zorganizowano 10 imprez: 8 wykładów, 2 wycieczki i 2 spotkania integracyjne.
Wydawnictwa
Zarząd Główny, w szczególności komitet redakcyjny poświęcił wiele pracy na przygotowanie szóstego tomu serii wydawniczej „Krosno. Studia z dziejów miasta i regionu". Owocem tej pracy było oddanie do druku publikacji, na którą złożyło się 14 artykułów, w dużej części autorstwa członków Zarządu Głównego. Prace redakcyjne i organizacyjne realizował zespół: Wanda Belcik., Andrzej Kosiek, Tadeusz Łopatkiewicz (sekretarz redakcji) i Marian Terlecki. Redakcję naukową powierzono prof. Franciszkowi Leśniakowi, a realizację wydawniczą Wydawnictwu RUTHENUS Rafała Barskiego. Obwolutę zaprojektowała Ewa Cisowska.
Przez cały rok Zarząd Główny rozprowadzał publikacje Stowarzyszenia, w siedzibie przy ul. Grodzkiej 10, podczas wykładów i spotkań, drogą internetową, a także na kiermaszu podczas „Dni Krosna".
Trzeba też podkreślić aktywność wydawniczą członków ZG, którzy w omawianym roku opracowali i własnym nakładem wydali książki: Stanisław Pomprowicz „Potok w gminie Jedlicze ongiś ropą słynący", Bronisława Betlej dwa tomiki poetyckie – „Kronika sercem pisana" i „W pogoni za uciekającym życiem". Adam Krzanowski opracował książkę „Krośnieńskie harcerstwo w latach 1912-2012", a prof. Kazimierz Szmyd „Pokoleniowe przemiany wsi podkarpackiej 1930-2010. Wybrane dziedziny tradycji, kultury i edukacji regionu krośnieńskiego", wydaną przez Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Zarząd Główny podjął starania o wydanie reprintu okolicznościowej pocztówki z pomnikiem ku czci powstańców styczniowych z 1903 r.
Inne zadania
Zarząd Główny był inicjatorem upamiętnienia 150. Rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego i jego uczestników z regionu krośnieńskiego. Od kwietnia podjęliśmy działania w celu ufundowania tablicy pamiątkowej i umieszczenia jej w Bazylice Mniejszej w Krośnie. Przedmiotem tych działań był projekt treści tablicy, zawarcie stosownych porozumień z Urzędem Miasta, proboszczem Bazyliki Mniejszej w Krośnie i konserwatorem zabytków. Realizował je zespół: Andrzej Kosiek, Marian Terlecki, Zdzisław Gil i Wanda Belcik. Zadanie to otrzymało wsparcie finansowe i organizacyjne Urzędu Miasta.
W kwietniu Zdzisław Gil, członek Zarządu Głównego reprezentował Stowarzyszenie na konferencji „Zabytki na Podkarpaciu – nasze dziedzictwo" w Baranowie Sandomierskim zorganizowanej przez wojewodę podkarpackiego.
W czerwcu, na wniosek Zarządu Głównego, Prezydent Krosna uhonorował medalem „Za zasługi dla Krosna" Antoniego Chojcana z Oddziału wrocławskiego. Medal, w imieniu nagrodzonego odebrała podczas uroczystej sesji Rady Miasta Wanda Belcik.
W listopadzie (na wniosek Tadeusza Łopatkiewicza) Zarząd Główny wystąpił do Rady Miasta o nadanie imienia Stanisława Kochanka, krośnieńskiego malarza i członka Stowarzyszenia, planowanemu rondu w dzielnicy Zawodzie.
Kontakty. Współpraca
Zarząd Główny utrzymywał kontakty z Oddziałami Stowarzyszenia w Krakowie, Lublinie, Warszawie i Wrocławiu. Przez cały rok współpracował z Urzędem Miasta Krosna i jego jednostkami organizacyjnymi. W ramach tej współpracy członkowie Stowarzyszenia uczestniczyli w XVI, XVII i XVIII Forum Organizacji Pozarządowych, w spotkaniach gremiów powołanych przez samorząd Krosna do poszczególnych zadań: Andrzej Kosiek w komisji konkursowej do oceny ofert, Andrzej Prugar w pracach Miejskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego.
Działalność Stowarzyszenia była wspierana przez Radę Miasta Krosna i Starostwo Powiatowe w Krośnie (wykupienie części nakładu szóstego tomu studiów o Krośnie) oraz przychylne nam instytucje, a to: Regionalne Centrum Kultur Pogranicza, Państwową Wyższą Szkołę Zawodową, Krośnieńską Bibliotekę Publiczną, Zarząd Rejonowy PCK, Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie. Współpracowaliśmy również z Muzeum Podkarpackim w Krośnie, Muzeum Historycznym w Dukli, Punktem Informacji Kulturalno-Turystycznej w Krośnie i Parafią pw. Trójcy Świętej.
W roku 2012 Stowarzyszenie było współorganizatorem 13. Edycji Krośnieńskiego Konkursu Literackiego organizowanego przez Krośnieńską Bibliotekę Publiczną i ufundowało nagrodę dla laureata, Natalii Szczepanik z Gimnazjum nr 2 w Krośnie, którą podczas uroczystego podsumowania w dniu 18 grudnia wręczyła Wanda Belcik.
Sprawy organizacyjne
W roku 2012 do Stowarzyszenia wstąpiło w Krośnie 12 nowych członków. Aktualna wciąż pozostaje sprawa niepłacenia składek przez część osób i słaba aktywność w proponowanych przez organizację wykładach.
Zarząd Główny odbył w minionym roku 8 posiedzeń i 2 zebrania prezydium, podczas których omówiono około 30 różnych tematów związanych z bieżącą działalnością. Odbywały się także spotkania zespołów, powołanych do realizacji imprez.
Członkowie Zarządu Głównego we wtorki i czwartki każdego tygodnia (godz. 14:00-16:00) pełnili dyżury w Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych.
Działalność Stowarzyszenia była przedmiotem artykułów i notatek prasowych w lokalnych mediach (dwutygodnik „Nasz Głos", miesięcznik „Croscena", miesięcznik „Przystań"). Witrynę SMZK na bieżąco aktualizował Tadeusz Łopatkiewicz, przy współpracy Wandy Belcik, Andrzeja Kosieka, Adama Krzanowskiego, Andrzeja Prugara, Mariana Terleckiego. W listopadzie 2012 odnotowaliśmy pięćdziesięciotysięczne odwiedziny naszej witryny internetowej, po ponad trzyletniej obecności online.
Krosno, 12 marca 2013 roku
