S p r a w o z d a n i e   z   d z i a ł a l n o ś c i

Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Krośnieńskiej
w roku 2011

W roku 2011 Stowarzyszenie realizowało zadania statutowe w zakresie upowszechniania wiedzy historycznej o regionie, wydawnictw, kontaktów i współpracy z różnymi instytucjami oraz spraw organizacyjnych.

Upowszechnianie problematyki regionalnej

Przygotowane i zaprezentowane zostały następujące wykłady:

• Listy Elżbiety Pikowej do męża z czasów Bitwy Warszawskiej omówił w marcu mgr Andrzej Kosiek,
• "Krosno. Studia z dziejów miasta i regionu", t. 5 - spotkanie z autorami artykułów mgr Wiesławem Syrkiem, mgr Andrzejem Kośkiem oraz dr Tadeuszem Łopatkiewiczem, zorganizowane w marcu przez Koło Przewodników krośnieńskiego Oddziału PTTK i Zespół Karpackich Parków Krajobrazowych w Starostwie Powiatowym
• Kościół Św. Marcina w Krościenku Wyżnym. Archiwalne materiały ikonograficzne - zaprezentował w kwietniu dr Tadeusz Łopatkiewicz
• Dzieła z Pracowni Literacko-Artystycznej Andrzeja Lenika na Kresach przedstawił w grudniu mgr Zdzisław Gil
• Ponadto dr Tadeusz Łopatkiewicz przedstawił w marcu temat "Kościół i klasztor franciszkanów w Krośnie w okresie zaborów. Z problematyki konserwatorskiej", dla członków Oddziału SMZK w Krakowie oraz temat "Zaplecze surowcowe ludowego ośrodka kamieniarskiego w Bartnem na Łemkowszczyźnie Środkowej", w grudniu, dla członków krośnieńskiego Koła Przewodników PTTK w Zespole Karpackich Parków Krajobrazowych w Krośnie.

W 2011 r. odbyły się dwie prezentacje książek wydane staraniem Stowarzyszenia:

• w lutym prezentacja V tomu studiów "Krosno z dziejów miasta i regionu" z udziałem prof. dr hab. Franciszka Leśniaka z Krakowa, redaktora naukowego, Rafała Barskiego z Wydawnictwa Ruthenus, autorów artykułów, przedstawicieli władz Krosna z Prezydentem Piotrem Przytockim, Wiceprezydentem Bronisławem Baranem i Przewodniczącym Rady Miasta Stanisławem Słysiem. O dużym zainteresowaniu książką świadczy udział około 100 uczestników.
• w listopadzie prezentacja książki Tadeusza Łopatkiewicza "Karykatury z teki Stanisława Kochanka. Podkarpacie 1970-1973" z udziałem Bogusławy i Jacka Kochanków, byłych pracowników redakcji "Podkarpacia" oraz licznie zgromadzonej publiczności. Radio Rzeszów wyemitowało po obu wydarzeniach audycje na temat prezentowanych książek i wywiady z ich autorami.

W 2011 r. odbyły się dwa tradycyjne spotkania o charakterze integracyjnym, które Stowarzyszenie organizuje od wielu lat. Pierwsze, w dniu 13 stycznia, to Spotkanie Noworoczne z udziałem członków i sympatyków organizacji, w którym uczestniczyli przedstawiciele władz Krosna: Piotr Przytocki - prezydent, Bronisław Baran - wiceprezydent, Stanisław Słyś - przewodniczący Rady Miasta. Spotkanie było okazją do zaprezentowania dokonań Stowarzyszenia w roku 2010 i planów na rok następny. Były życzenia, opłatek, kolędy i uroczysta kolacja. Spotkanie przygotował zespół pod kierunkiem Haliny Tenerowicz z udziałem Haliny Chodorowskiej i Stanisława Lorensa. Drugie, to spotkanie "Na rodzinnej ziemi" z udziałem przedstawicieli Oddziałów z Krakowa, Lublina, Warszawy i Wrocławia, które odbyło się w dniu 24 września w Jedliczu. Z przeszłością i obecnym życiem miasta i gminy zapoznał gości burmistrz Jedlicza Zbigniew Sanocki. Po zabytkach Żarnowca i Jedlicza oprowadzał mgr Zdzisław Łopatkiewicz. Pobyt na ziemi jedlickiej zakończono wspólnym obiadem w dzielnicy Borek w Jedliczu. Program spotkania i jego sprawną realizację zapewnił zespół w składzie: Halina Tenerowicz, Zdzisław Łopatkiewicz, Adam Krzanowski i Stanisław Lorens.

W 2011 r. odbyły się dwie wycieczki. W dniu 28 maja wycieczka krajoznawcza w Sądeckie w czasie której uczestnicy zwiedzili: zamek, galerię "Stara Synagoga", kościół Jezuitów, rynek i ratusz, Dom Gotycki i kolegiatę pw. Św. Małgorzaty w Nowym Sączu oraz kościół i klasztor Panien Klarysek, kościół pw. Św. Elżbiety, rynek Starym Sączu i etnograficzną ekspozycję Zagrody Maziarskiej w Łosiu.

Drugą wycieczkę zorganizowano w dniu 6 sierpnia w Bieszczady. O tym, że cieszyła się wielkim zainteresowaniem świadczy liczba uczestników (73 osoby) i dwa autobusy, którymi podróżowali. Program wycieczki obejmował zwiedzanie odbudowanej cerkwi w Komańczy, przejazd kolejką bieszczadzką z Majdanu do Przysłupa, a ponadto zwiedzanie cerkwi drewnianych i kościołów, synagogi i zamku Kmitów w Lesku. Obie wycieczki zorganizował zespół; Stanisław Steliga - przewodniczący, członkowie: Alojzy Cabała, Helena Chodorowska, Mieczysław Fejkiel, Stanisław Lorens, Andrzej Prugar, Jerzy Steciak oraz Tadeusz Łopatkiewicz, który przygotował staranne informatory. Przewodnikami podczas obu wycieczek byli Alojzy Cabała i Tadeusz Łopatkiewicz.
Łącznie zorganizowano 10 imprez, w tym 4 wykłady, 2 wycieczki, 2 prezentacje książek i 2 spotkania.

Wydawnictwa

Rok 2011 był owocny dla Stowarzyszenia pod względem wydawniczym. Dzięki aktywności intelektualnej i zabiegom organizacyjnym głównie członków Zarządu Głównego ukazały się 3 książki: "Krosno. Studia z dziejów miasta i regionu", t. 5 (styczeń) w nakładzie 1000 egzemplarzy, reprint I tomu "Krosno. Studia z dziejów miasta i regionu" (wrzesień) oraz "Karykatury z teki Stanisława Kochanka. Podkarpacie 1970-1973" (listopad). Piąty tom studiów pod redakcją prof. Franciszka Leśniaka zawiera 16 artykułów, w tym 10 autorstwa członków Stowarzyszenia. Reprint tomu I został wydany dzięki inicjatywie Macieja Zborowskiego, wsparciu finansowemu Starostwa Powiatowego, gminy Krosno, samorządów miast i gmin powiatu krośnieńskiego, jednostek gospodarczych (Firma "Frac", PUH "Grosik") i prywatnych sponsorów (Elżbieta Buczek, Stanisław Lorens, Maciej Zborowski) w nakładzie 500 egzemplarzy.

"Karykatury…" to publikacja powstała z inicjatywy Tadeusza Łopatkiewicza, która jest reedycją 150 rysunków opublikowanych w lokalnym tygodniku.

Trzeba też podkreślić, że członkowie Stowarzyszenia opublikowali własnym staraniem następujące prace: Adam Krzanowski "Antoni Bal w służbie człowiekowi i miastu (1906-1979)", Stanisław Pomprowicz "Biografie AK-owców. Armia Krajowa Obwód Krosno. Na znak pamięci", Maciej Zborowski "Gdzie ja, tam Polska" (o Janinie Zborowskiej), Bronisława Betlej wydała kolejny tomik wierszy "Światło i cień".

W 2011 r. ukazał się "Słownik biograficzny twórców oświaty i kultury XIX i XX wieku Polski południowo-wschodniej" opublikowany przez Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego. Część biogramów opracowali członkowie Stowarzyszenia: Adam Krzanowski, Tadeusz i Zdzisław Łopatkiewiczowie, Kazimierz Szmyd.

Kontakty. Współpraca

Zarząd Główny Stowarzyszenia współpracował z władzami samorządowymi Krosna, którym zawdzięcza wsparcie finansowe w wydaniu piątego tomu studiów o Krośnie oraz pomoc organizacyjną w przeprowadzeniu walnego zebrania sprawozdawczo-wyborczego. W ramach tej współpracy wiceprezes Halina Tenerowicz uczestniczyła w XIV, a Wanda Belcik w XV Forum Organizacji Pozarządowych. Działalność Stowarzyszenia wsparli również: Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo w Warszawie - Oddział w Sanoku i Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Krośnie. Członkowie Zarządu Głównego brali udział w spotkaniach okolicznościowych, promocjach książek organizowanych przez inne stowarzyszenia w powiecie krośnieńskim. W lutym dr Tadeusz Łopatkiewicz uczestniczył w obchodach jubileuszu 50-lecia Stowarzyszenia Miłośników Wsi Rogi, Marian Terlecki, Stanisław Steliga, Stanisław Lorens i Marek Jędrzejczyk wzięli udział w promocji książki "Gdzie ja, tam Polska" Macieja Zborowskiego w Stowarzyszeniu Kulturalno-Rekreacyjnym "Jedność" w Łękach Dukielskich, w listopadzie delegacja Stowarzyszenia w składzie: Marian Terlecki, Stanisław Steliga, Tadeusz Łopatkiewicz, Stanisław Lorens, Wanda Belcik brała udział w promocji książki "Z dziejów oświaty w Krościenku Wyżnym", wydanej przez Stowarzyszenie Kulturalne "Dębina" w Krościenku Wyżnym. Współpracowaliśmy z Muzeum M. Konopnickiej w Żarnowcu, Starostwem Powiatowym w Krośnie, władzami samorządowymi miast i gmin w powiecie oraz z instytucjami kultury w Krośnie: Regionalnym Centrum Kultur Pogranicza, Muzeum Rzemiosła, Krośnieńską Biblioteką Publiczną. W minionym roku odbyła się 12. edycja Krośnieńskiego Konkursu Literackiego, organizowanego przez Bibliotekę Krośnieńska. Stowarzyszenie, jako współorganizator, ufundowało nagrodę książkową dla Bartłomieja Potockiego z Gimnazjum z Rymanowa, którą podczas uroczystego podsumowania w dniu 15 grudnia wręczyła prezes Wanda Belcik.

Sprawy organizacyjne

W ciągu ubiegłego roku do Stowarzyszenia wstąpiło 14 osób w Krośnie i 6 nowych członków w Oddziale wrocławskim. Trzeba jednak podkreślić, że część osób nie uczestniczy w działalności organizacji i nie opłaca składek. W 2011 r. Zarząd Główny odbył 10 posiedzeń, podczas których omówiono około 30 różnych tematów związanych z działalnością bieżącą. Odbywały się także posiedzenia zespołów powołanych do wykonania planowanych imprez. Ważnym wydarzeniem było walne zebranie sprawozdawczo-wyborcze, które odbyło się 25 września w sali narad Urzędu Miasta w Krośnie. Podczas zjazdu podsumowano trzyletnią kadencje i wybrano nowy Zarząd Główny oraz wytyczono kierunki działania na następną kadencję.

Działalność Stowarzyszenia była przedmiotem artykułów i notatek prasowych w lokalnych mediach ("Nasz Głos", "Croscena"). Witrynę Stowarzyszenia na bieżąco aktualizował dr Tadeusz Łopatkiewicz, przy współpracy członków Zarządu Głównego: Wandy Belcik, Zdzisława Gila, Andrzeja Kośka, Stanisława Steligi, Mariana Terleckiego.

Wanda Belcik

19 lutego 2012 roku