Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Krośnieńskiej

  • Zwiększ rozmiar czcionki
  • Domyślny  rozmiar czcionki
  • Zmniejsz rozmiar czcionki

IX Kongres Regionalnych Towarzystw Kultury w Kielcach

Email Drukuj PDF
(6 głosów, średnia ocena: 4.83 na 5)

 

100_6613 W dniach 24-26 września 2010 miałam przyjemność reprezentować Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Krośnieńskiej podczas zgromadzenia regionalistów w Kielcach. Uczestniczyło w nim ponad 230 osób, w tym wielu znamienitych gości m. in. ks. prof. Henryk Skorowski, rektor UKS w Warszawie, prof. Andrzej Tyszka, prof. Piotr Petrykowski z UMK w Toruniu, przedstawiciele towarzystw polonijnych z Wilna i Chicago, pracownicy naukowi UJK w Kielcach, reprezentanci lokalnych władz samorządowych województwa świętokrzyskiego z Adamem Jarubasem, marszałkiem, patronem honorowym Kongresu i Jackiem Kowalczykiem z Departamentu Kultury i Sportu.

Obecni byli przedstawiciele Krajowej Rady RSR RP z prezesem Januszem Ostrowskim i Maciejem Zarębskim, głównym organizatorem Kongresu.

 Obrady plenarne odbywały się w Kieleckim Centrum Kultury i Wojewódzkim Domu Kultury, a zespoły problemowe (10) dyskutowały w wyznaczonych przez organizatorów miejscowościach województwa: Ciekoty, Święty Krzyż (klasztor), Chmielnik, Chroberz, Jędrzejów, Oblęgorek, Góra Zborów (Zawiercie).

100_6536 Poruszano wiele problemów: sprawę edukacji regionalnej, wzajemne relacje pomiędzy samorządem a towarzystwami regionalnymi, znaczenie kultur mniejszości narodowych, rolę nauki w służbie regionu, wartości patriotyczne literatury małych ojczyzn. Nie zabrakło również refleksji historycznych na temat historii ruchu regionalnego w Polsce i jego twórców, a także późniejszych kontynuatorów, co szczególnie podkreślali dr Maciej Zarębski w wystąpieniu "Regionalizm sandomiersko-świętokrzyski wczoraj i dziś" i Edmund Kaczmarek, starosta powiatu jędrzejowskiego, który wskazał na region świętokrzyski jako miejsce narodzin i odrodzenia się regionalizmu opartego na bogatej tradycji, kulturze i ludziach oddanych sercem małym ojczyznom.

Podczas pierwszego dnia obrad Janusz Ostrowski, prezes Rady Krajowej mówił o podstawowych kierunkach działalności towarzystw regionalnych. Ruch regionalny powinny cechować: kultura, patriotyzm i utylitaryzm. Organizacje powinny koncentrować się na: ochronie języka polskiego w sferze życia publicznego, zabezpieczaniu miejsca regionalizmu w strukturach samorządu terytorialnego, wspieraniu rozwoju muzeów i izb pamięci, animowaniu rozwoju przemysłu kulturalnego, rozwijaniu kontaktów polonijnych, podnoszeniu poziomu kultury i dbałości o integrację społeczną, konsolidację ruchu ludowego na obszarach wiejskich. Zwrócił uwagę na ujemny wpływ UE i instytucjonalizacji na niezależną inicjatywę społeczną.

100_6531 Edmund Kaczmarek, starosta jędrzejowski, powołując się na przykłady towarzystw działających na terenie powiatu (106 stowarzyszeń) omówił rolę samorządu w zakresie wspierania działalności towarzystw, która polega na stwarzaniu korzystnych warunków dla organizacji regionalnych, w tym finansowych, pobudzaniu inicjatyw społecznych, budowaniu więzi ze społecznością lokalną. Stowarzyszenia są płaszczyzną komunikowania się z mieszkańcami, a jednocześnie partnerami w realizacji wielu projektów, które podejmuje samorząd.

Pokaz multimedialny zatytułowany "Uroki ziemi świętokrzyskiej" komentowany przez Jerzego Kapuścińskiego oraz koncert Orkiestry Symfonicznej w Kielcach z udziałem wenezuelskiej solistki zakończyły sesję inauguracyjną kongresu.

100_6541 Dzień drugi poświęcono zagadnieniom szczegółowym. Pisząca te słowa uczestniczyła w dyskusjach zespołu w Ciekotach, który zajmował się dwoma tematami: "Korzenie polskiego regionalizmu" oraz "Rola nauki w służbie regionu". Uczestnikom tego zespołu pokazano prawie gotowe do oficjalnego otwarcia Centrum Edukacyjne "Szklany Dom" - Dworek Stefana Żeromskiego w Ciekotach (otwarcie nastąpiło w październiku br.), budynek wzniesiony jako marzenie pisarza, który ma być wielofunkcyjną placówką kultury oraz zrekonstruowany dworek Żeromskich w sąsiedztwie tej budowli. Następnie gospodarze gminy Masłów, wójt oraz przewodnicząca rady gminy, zaprosili nas do Szkoły Podstawowej im. S. Żeromskiego w Mąchocicach Scholasterii.

Dyskusją zespołu kierowali Jan Jadach i Cezary Jastrzębski. Tematowi pierwszemu poświęcono niewiele uwagi. J. Jadach mówił we wprowadzeniu o historii i teraźniejszości ruchu regionalnego, o przeciągających się pracach nad encyklopedią regionalizmu polskiego i słownikiem biograficznym regionalistów, o formach organizacyjnych ruchu i jego reprezentacji, a także finansowaniu działań ruchu.

100_6604 W części poświęconej związkom regionalizmu i nauki wypowiadali się pracownicy naukowi UJK w Kielcach. Dr C. Jastrzębski stwierdził, że obecnie nie ma komórek do badań regionalnych w instytutach, a nawet nie ma dyskusji między naukowcami na ten temat (np. brak naukowej monografii regionu świętokrzyskiego). Dr Stanisław Cygan, językoznawca, wskazywał cenną do penetrowania dziedzinę - językoznawstwo a krajoznawstwo, jako obszar ginącego, a ważnego także dla dialektologów źródła języka i kultury ludowej.

Jako uczestnik projektu "Bielinianie nie gęsi i swój język mają" zebrał i opracował materiał źródłowy zatytułowany "Z gwary świętokrzyskiej", który został zamieszczony w podręczniku "Mała ojczyzna: świętokrzyskie dziedzictwo kulturowe" (wyd. UKJ w Kielcach, 2003).

Dr Grażyna Olcza z Instytutu Historii mówiła o odwrotowej tendencji w badaniach regionalnych w Polsce w przeciwieństwie do trendów europejskich, gdzie powołuje się interdyscyplinarne, profesjonalne zespoły w placówkach naukowych. Mimo dużego potencjału naukowego (40 pracowników naukowych i wielu prac historycznych o charakterze naukowym) nie dopracowano się w Kielcach nowoczesnej syntezy regionu. Potwierdził to również prof. Wiesław Caban, rektor Uniwersytetu, który skonstatował, że uczelnie nie mają możliwości finansowania tego typu wydawnictw. Prace powinny zatem powstawać poza instytutami historii i być finansowane przez samorządy. Pewnym rozwiązaniem jest publikowanie prac magisterskich i licencjackich o małych miejscowościach opracowywanych przez studentów. Przykłady takich publikacji pokazywała dr Katarzyna Ziołowicz.

100_6652 W dyskusji poruszano sprawę edukacji regionalnej, która jest obecnie zmarginalizowana i skazana na niepowodzenie, a ważną kwestią staje się metoda przekazywania historii regionu (prof. Piotr Petrykowski z Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu). O postawie regionalistów wobec historii i teraźniejszości mówił prof. A. Tyszka. Jego zdaniem we współczesnym regionalizmie powinien dominować nurt prospektywny.

Obrady zespołu podsumował J. Jadach formułując następujące wnioski: należy koncentrować się na przyszłości w ruchu regionalnym, opracować i wydać encyklopedię regionalizmu polskiego i słownik biograficzny regionalistów, wydawać prace magisterskie o tematyce regionalnej, stworzyć platformę wymiany informacji i rozwiązać sprawę finansowania Krajowej Rady.

100_6701 W godzinach popołudniowych w Kieleckim Domu Kultury odbyła się sesja plenarna, podczas której przewodniczący zespołów problemowych zdawali relację z obrad i przedstawiali wnioski. Po niej nastąpiła prezentacja zespołów artystycznych funkcjonujących przy Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach.

Kongres zakończyły obrady plenarne w Wojewódzkim Domu Kultury w dniu 26 września. Głos zabrało kilkanaście osób. Kongres podsumował dr M. Zarębski, który podkreślił znaczenie obecności młodzieży w ruchu regionalnym oraz wzrost skuteczności zdobywania środków unijnych na działalność towarzystw regionalnych dzięki tworzeniu tzw. organizacji sieciowych.

Dodam jeszcze, że Kongresowi towarzyszyła wystawa oraz kiermasz publikacji regionalnych. W obu tych imprezach Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Krośnieńskiej było reprezentowane.

 


Zobacz wydawnictwo pokongresowe: Świętokrzyskie sercem Polski. Dokumentacja IX Kongresu Regionalnych Towarzysztw Kultury, Kielce-Zagnańsk 2011

Załączniki:
PlikOpisRozmiarOstatnia modyfikacja
Pobierz (Swietokrzyskie sercem Polski.pdf)Swietokrzyskie serecm Polski.pdfDokumentacja IX Kongresu Regionalnych Towarzystw Kultury5507 Kb23.03.2011 08:18
 
Autorem tego artykułu jest Wanda Belcik

Zobacz inne artykuły tego autora >>

Aby dodawać komentarze musisz się uprzednio zalogować!

Lista artykułów

Nowości

  1. Program autokarowej wycieczki do Leżajska - 24 czerwca 2023
  2. Wiosenne Arboretum w Bolestraszycach i atrakcje Przemyśla - 16 maja 2023
  3. "Szkicowniki S. Wyspiańskiego z naukowo-artystycznej wycieczki w Sądeckie, Gorlickie, Grybowskie i Tarnowskie z roku 1889" - prelekcja dra Tadeusza Łopatkiewicza w Oddziale krakowskim SMZK
  4. "Działania aktywizujące i integrujące środowisko weteranów i kombatantów Małopolskiego Zarządu Wojewódzkiego Związku Żołnierzy Wojska Polskiego w Krakowie" - prelekcja płk. Marka Kołacza
  5. Relacja z wycieczki do krakowskiego Muzeum Narodowego - 4 marca 2023
  6. Galeria foto wycieczki do krakowskiego Muzeum Narodowego - 4 marca 2023
  7. W 160. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego
  8. Tradycyjne "Spotkanie Opłatkowe" Oddziału Krakowskiego SMZK - 10 stycznia 2023
  9. Walne Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze Oddziału Krakowskiego SMZK
  10. Plan pracy Oddziału krakowskiego SMZK w sezonie 2022/2023
  11. Biogram Stanisława Pomprowicza (1925-2022)
  12. Książka Tadeusza Łopatkiewicza dotycząca dziewiętnastowiecznych relacji konserwatorskich o zabytkach Krosna i powiatu
  13. Galeria Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego SMZK (tylko dla zalogowanych użytkowników)
  14. Sprawozdanie Zarządu Oddziału Krakowskiego SMZK za kadencję 2017-2020
  15. Relacja filmowa z uroczystej LXIII Sesji Rady Miasta Krosna z okazji Jubileuszu 60-lecia SMZK
  16. Relacja filmowa z referatu dr Tadeusza Łopatkiewicza - Prezesa ZG SMZK na uroczystej Sesji Rady Miasta Krosna z okazji Jubileuszu 60-lecia SMZK
  17. Relacja z Jubileuszu 45-lecia oddziału krakowskiego SMZK - 2 października 2018
  18. Relacja z 45. Spotkania "Na rodzinnej ziemi - Zamek Kamieniec 2018" - 23 września 2018
  19. Uroczysta LXIII Sesja Rady Miasta inaugurująca uroczystości jubileuszu 60-lecia SMZK - 22 września 2018
  20. Promocja VIII tomu Studiów krośnieńskich - 22 września 2018
  21. Wernisaż wystawy "Publikacje książkowe członków SMZK" - 22 września 2018
  22. Władze Stowarzyszenia w XVIII kadencji (2022-2025)
  23. Archiwum newsletterów
  24. Archiwum Aktualności SMZK
Galeria fotograficzna Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego SMZK - 23 września 2017

Mapa burzowa

Mapa burzowa Polski
kliknij mapę

Prognoza na najbliższe 10 dni >>

Uwaga

Uprzejmie proszę, by wszelkie uwagi dot.
- zawartości witryny,
- zauważonych braków
- pomysłów itp.,
nadsyłać do mnie za pośrednictwem
menu KONTAKT lub na adres
tadeusz@smzk.org

Dziękuję! :-) Administrator witryny


sideBar